Pandemi ve Aşırı Turizm (Overtourism)

Bu yıl hepimizi şaşırttı. Pandeminin yayılmasını önlemek için ülkelerin yaptığı kısıtlamalar nedeniyle birçok insan işsiz kaldı. Turizm en çok etkilenen sektörlerden biriydi. Yaklaşık 5 ay önce kimse bir yaz sezonunun olacağını hayal bile etmemişti ve kimse bu kadar umursamıyordu bile. Sağlığımız için endişelenmek zorunda iken, hiçbir şey daha önemli görünmüyordu ve elbette öyle olmalıydı. Ancak haziran ayının başından itibaren birçok ülke kısıtlamalarını azaltmaya başladı ve turistik bir yaz sezonu için umudu doğdu. Başlığa baktığınızda, bunun nasıl yanlış bir karar olduğunu ve salgının yayılmasına yardımcı olduğunu yazacağımı varsayarsınız, ama bu benim amacım değil - aslında tam tersi bir şey.

Son 20 yılda, teknoloji ve ulaşımdaki büyük değişiklikler turist sayısında inanılmaz bir artışa neden oldu. Dünya Turizm Örgütü’ne (UNWTO) göre, 2019 yılı için Dünyadaki turist sayısı 1,5 milyar turiste ulaştı. Bu çok görünmese de, aslında %3.8 bir artış olmuştur.

Turist sayısındaki bu muazzam artış, dünyanın farklı ülkelerine ve istihdama birçok ekonomik fayda sağlamıştır. İstatistiklere göre — Turizm Endüstrisindeki çalışanlar Dünyadaki çalışanların %10’unu oluşmaktadır. Bu çok yüksek bir yüzde ve bu insanların büyük bir kısmının işsiz kaldığını düşünürsek, bu sezonda pandeminin etkisini daha iyi anlayabilirsiniz. Ancak, bu son aylarda defalarca tartışılan bir konu, bu yüzden ona fazla değinmeyeceğim.

Konumuza geri dönelim ve pandemi gelene kadar turist sayısındaki bu artıştan bahsedelim. Turizm sektörü için ne kadar karlı olursa olsun bu durumla herkes memnun değildir. Son yıllarda turistik şehirlerin yerel sakinlerinden birçok protesto gördük. Bu protestoculara göre ülkeleri çok sayıda turist sayısını kontrol edemiyor, sokaklar turistlerle dolu, dükkanlar ve plajlar da aynı şekilde ve hem gündüz hem de gece gürültü kirliliği var. Yıllardır dünyanın tüm medyaların paylaştığı sayısız sloganla protesto ediyorlar. Bu sloganlar arasında "senin lüksün benim sefaletimdir", "turist evine dön" ve "seni binalarımızda istemiyoruz" gibi ifadeler görürdük, bazen de "bu turizm değil, bu işgaldir" ve "turizm şehri öldürür" gibi daha ağır ifadeler de vardı.

Bu sloganlar, İspanya, İtalya, Hollanda, Almanya, Hırvatistan vb. birçok turistik ülkede görüldü. Sloganlar, yerel protestocular tarafından taşınmanın yanı sıra, istenmeyen turistleri uyarmak için duvarlara da çizildi.
Turizm Endüstrisindeki bu durum, türkçede ‘Aşırı Turizm’ olarak çevrilen — Overtourism olarak biliniz .
Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) Aşırı Turizmi bu şekilde tanımlamaktadır: “Yerlilerin yaşam kalitesini büyük ölçüde etkileyen bir destinasyondaki turizme Aşırı Turizm denir”.

Bu sene başında yayılmaya başlayan COVID-19 virüsünün salgını, birçok ülkenin sınırlarını yabancı turistlere kapatmasına neden oldu. Sonuç olarak Turizm Sektöründe büyük kayıplar yaşandı. UNWTO’ya göre, Mayıs ayı sonunda salgın, 320 milyar dolarlık turizm kaybına neden oldu, bu da 2009 küresel krizinin üç katı büyüklüğündedır.
Çoğu ülke salgın sona ermeden önce kapılarını turistlere açmasına rağmen (Dünya Sağlık Örgütü DSO’nun kurallarına kesinlikle saygı duyarak) yurtdışına tatil için seyahat eden çok sayıda turist görmüyoruz. Sağlığımız kısa bir tatilden daha önemli olduğuna göre, bu yaz sezonu turistik yerlerde daha az turist görmemiz normaldır. Pek çok turist tatillerini kendi ülkelerinde geçirmeye öneriyor çünkü diğer ülkelerdeki COVID-19 prosedürlerinden geçmek istemiyor.

Bu yıl (tehlikeli bir pandemi yaşıyor olmamız dışında) turizm sektörüne neden olduğu sorunlar için uzun süre unutulmayacaktır. Bunu turistik bölgelerdeki yerliler için aynı şekilde diyemeyiz. Onlar için de unutulmayacak bir sezon olacaktır, fakat sorunlardan değil, turistsiz, dolayısıyla sorunsuz bir sezondan dolayı unutulmayacaktır. Diğer yıllardan farklı olarak sadece kendilerine özel plajları ve şehirleri var. Uzun dükkan kuyrukları, insanlarla dolu müzeler ve kirli şehirler yok ve her şeyden önce sloganlar hazırlayarak ve şehrin sokaklarında turistleri protesto ederek zaman kaybetmeyecekler.

Pandeminin önümüzdeki yazdan önce sona ermesini umuyoruz, ancak çok sayıda turistin yerel halk için sorun yaratmayacak şekilde daha iyi yönetileceğini ve bir dahaki sefere hem turistler hem de yerli halkın kazanacağını umuyoruz.

Lavdim Pepaj