Kadın Pilotlar her geçen gün artıyor

ASİMET KARAHASAN
Havacılık aslında erkeklerin egemen olduğu bir dünya olsa da kadınların payı her geçen gün artıyor. Kuşkusuz bunda yıllar boyunca pilotluğun erkeksi bir uğraş kabul edilmesi ve kadınların bu dünyaya girişine direnç gösterilmesi büyük etken oldu. 

1930'lu yıllarda ilk kadın askeri pilot Sabiha Gökçen ve dünya rekorları kıran Amelia Earhart gibi isimler yavaş yavaş kadınlara havacılığın kapılarını açmaya başladı. İkinci Dünya Savaşı'nda Rus kadın pilotlar erkekler gibi gökyüzünde savaştılar. Amerikalılar ise kadın pilotlardan cephe gerisinde nakliye ve test uçuşlarında yararlandılar.

Kendilerini havacılıkta da ispat eden kadınlara hava kuvvetlerinin ve havayolu şirketlerinin kokpitleri yavaş yavaş açılmaya başladı. Askeri havacılıkta kadınlar önce nakliye ve helikopter pilotu olarak görev yaptılar. Yakalanan başarı sonrasında önce jet eğitim uçaklarında sonra da yüksek performanslı jetlerde uçmaya başladılar. Bugün Amerikan Hava Kuvvetleri'nde çok yüksek irtifalarda uçabilen U-2'den gelişmiş savaş uçağı F-15'e ve diğer gelişmiş modellere kadar hemen hemen her türlü uçakta kadınlar başarıyla görev yapıyorlar. Amerikan Ordusu'nda 1991'de alınan kararla kadınlara savaşta ön saflarda savaşma yetkisi de verilmiş durumda. Avrupa'daki hava kuvvetlerinde ise kadın pilotlar erkek meslektaşları gibi her türlü uçakta görevi başarıyla gerçekleştirebiliyorlar.

Sivil havacılıkta ise kadınlar daha şanslıydı. İkinci pilot olarak kendilerine kokpitte hemen yer açtılar. Ancak kaptan pilotluğa yükselmek için 1970'li yılları beklediler. 1970'lerin ikinci yarısından sonra kadın pilotlar havayollarının gururu ve prestiji oldular.

HAVACILIK TARİHİNDE TÜRK KADINLARI
İlk uçan Türk kadını, Belkıs Şevket Hanım oldu. Kadın Haklarını Koruma Cemiyeti kurucu üyelerinden Belkıs Şevket Hanım 30 Kasım 1913'de Fethi Bey'in kullandığı Döperdüsin tipi uçakla uçtu.Uçak kazasında ölen ilk Kadın Trakya'daki tatbikata gelen Junkers A20'ye yolcu olarak binen Mefharet Hakkı Hanım 27 Ekim 1927 günü Üsteğmen Asım komutasındaki uçağın iniş sırasında kırım geçirmesi sonucu beyin kanamasından hayatını kaybetti.

İlk kadın pilot, Vecihi Sivil Uçak Okulu'nda eğitim alan Bedriye Tahir Gökmen 1934 yılında mezun oldu. Lisans kontrolü eğitim verilen eğitim uçağı kırım geçirdiği için yapılamadı.İlk askeri kadın pilot Sabiha Gökçen; Atatürk'ün manevi kızı olan Sabiha Gökçen, 1935 yılında uçuşlara başladı. 1936'da Askeri pilot olarak mezun oldu. Sabiha Gökçen Hava Kuvvetleri'ne 1936'da katıldı. Dünyanın ve Türkiye'nin ilk kadın askeri pilotu oldu. Tek başına yaptığı uçakla Balkan turu büyük ilgi çekti. 1955 yılına kadar Hava Kuvvetleri ve Türk Hava Kurumu'nda (THK) pilot olarak görev yaptı.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı 1955-1959 yılları arasında 20 kadın subay adayı aldı. Bunlar arasında Leman Altınçekiç ilk kadın jet pilotu oldu. Altınçeki'i Gülbin Gülhan, Şenay Günay, Asimet Karahasan, Tuna Avar, F. Zuhal Karaoğlan izledi. 1992 yılından itibaren Hava Kuvvetleri Komutanlığı her yıl Hava Harp Okulu'na 15 kadın subay adayı almaya başladı. Şu an hava kuvvetlerimizde F-16’lar dahil çoğu jetle uçan kadın pilotumuz var. Ayrıca yardımcı sınıflarda 160 kadın subayımız var.

Divriği nin yerli ailelerinden Edegil'in Yakup Karahasanoğlu 1873 de doğdu Sivas İdadisinden mezun oldu. Sivas Kongresine katılmak için Divriği’den yola çıkan Yakup Bey Sivas’a giderken iki defa soyguna uğruyor. Altınları ve silahı alınınca Sivas’a varamadan Divriği’ye dönüyor. Kızı, Emekli Hava Pilot Albay Asimet Karahasanoğlu, 1938 yılında Divriği'de doğdu. Üç yaşında iken Nuri Demirağ uçağı ile Divriği’ye geldiğinde evlerinin harmanından izleyen küçük Asimet’in yüreğinde uçma isteği kök salıyor. Divriği Cumhuriyet İlkokulu'nu ve Divriği Nuri Demirağ Ortaokulunu bitirdikten sonra İstanbul'a Kapalı çarşıda kösele ve deri tüccarı olan amcası Hüsnü Karahasanoğlu'nun yanına geldi. İstanbul Kız Lisesine girdi ve mezun oldu. Lise son sınıftayken Harp Okullarının kız öğrenciler için kontenjan açtığını duyup başvurdu. İzmir Güzelyalı'daki Hava Harp Okuluna 1956 yılı Kasım ayında kabul edildi. 1958 yılında Teğmen rütbesi ile İzmir Gaziemir Uçuş Okuluna Uğur ve T - 6 tipi uçaklarla uçmak üzere başladı ve bitirdi. 1960 yılında Eskişehir' de Jet eğitimini bitirdi. Hava Kuvvetlerinde sırasıyla İkmal Subayı ve Personel Subayı olarak 32 yıl görev yaptı. 1990 yılında Albay rütbesi ile emekli oldu. 1962 yılında Hava Pilot Üst teğmen rütbesindeyken mesai arkadaşı Hava Pilot Üst teğmen Osman Ciddi ile evlendi ve Eser ve Güler adında 2 kızı ve 2 kız torun var. Emekli olduktan sonra İstanbul'da oturmaktadır. Kendisine ve ailesine sağlıklı uzun ömürler dilerim.