ACENTELERİN DURUMU

Türkiye İstatistik Kurumu TUİK geçenlerde turizm rakamlarını güncelledi. Açıklanan bu rakamlarda beni en çok düşündüren ve şaşırtan istatistik, Türk vatandaşlarının diğer ülkelere yaptığı ziyaret sayıları oldu. TUİK tarafından açıklanan rakamlara göre  Türkiye’de ikamet edip diğer ülkeleri ziyaret edenlerin sayısı 2012 yılında 5.802.000 kişi olmuş. Açıklanan rakamlara sade bir vatandaş gözüyle bile bakacak olsak  göze hiç hoş gelmiyor bu sayı. 75 milyon nüfuslu bir ülkede bu sayı son derece düşüktür. Bu istatistiğe göre ülkemiz insanının  yüzde 7,7’si yurt dışına çıkıyor. Oysa yurt dışına çıkabilecek ekonomik özgürlüğe sahip bu kişilerin en iyimser bir yaklaşımla  yılda en az 2 veya 3 defa yurt dışına çıktığı gerçeğinden hareketle yeniden bir oran yapacak olursak ülke insanımızın gerçekte sadece  yüzde 3’ünün yurt dışına seyahat edebildiğini görüyoruz. Yani gerçekte yurt dışına seyahat edebilen kişi sayısı 2 milyonun biraz üzerinde. Bu oranın gelişmiş ülkelerde yüzde 30’larda olduğunu görüyoruz. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde ise yüzde 10 gibi...Oysa bizde yüzde 3...

Ben burada ülke insanımızın sadece yüzde 3’ünün yurt dışına seyahat edebiliyor olmasını Türkiye’nin iyi olduğu söylenen ekonomik verileriyle örtüşmediğini anlatmayacağım. Peki ne anlatacağım.? TUİK’in açıkladığı bu verilerin turizm sektörü tarafındaki kısmı beni daha çok ilgilendiriyor. Benim merak ettiğim konu ; mademki Türkiye’den 2012 yılında 5.802.000 kişi yurt dışına çıkmış o zaman bu rakamın ne kadarını Seyahat Acentaları götürmüş.? Daha net bir ifadeyle 2012 yılında Seyahat acentelerinin paket turlarıyla yurt dışına seyahat eden türk vatandaşlarının sayısı ne kadardır.? Seyahat denince akla Seyahat Acenteleri geldiğine göre de bu sayılara göre acentelerin  işi fevkaladenin fevkinin de fevkinde midir.? Ben bu sorulara cevap arayacağım.

Gerçek rakamlara ulaşmak için iki yöntem kullandım. Birincisi Türkiye’de bu işi yapan va sayıları iki elin parmaklarını geçmeyen büyük seyahat acentalarının yani gerçek anlamıyla tur operatörlerinin sahipleri veya outgoing müdürlerinin basına verdikleri demeçlerdeki telaffuz ettikleri kişi sayılarını aldım. İkincisi kendim bizzat bu kişilerle birebir görüşmeler yaparak 2012 yılında yurt dışına paket turla götürdükleri kişi sayılarını bizzat kendi ağızlarından dinledim. Söyledikleri rakamları hiç değiştirmeden alt alta yazdım ve topladım. Sonra üzerine ciddi bir yanılma payı ekledim.Herşey tahmin ettiğim gibi çıktı. Sıkı durun şimdi açıklıyorum.

2012 yılında Türkiye’de ikamet edip diğer ülkeleri ziyaret eden 5.802.000 kişinin sadece 187.000 kişisini Seyahat Acenteleri paket turlarla götürmüş. Evet yanlış duymadınız sadece 187.000 kişi paket turlarla yurt dışına gitmiş. Aslında yazının bu kısmı sözün bittiği kısımdır. Bundan sonra yazacaklarım veya söyleyeceklerimin pek önemi olduğunu sanmıyorum. 187 bin rakamı herşeyi özetliyor herşeyi anlatıyor bence. Ama ben yine de anlatmaya devam etmek istiyorum. Çünkü sayılar çok ilginç sonuçlara götürdü beni...

Acentelerin götürdüğü 187.000 kişi, yurt dışına seyahat eden toplam 5.802.000 kişinin yüzde 3,2 sine tekamül ediyor. Yani yurt dışına seyahat edenlerin yüzde 3,2 si seyahat acentalarının tertip ettiği paket turla yurt dışı seyahatine gitmiş. Toplam ülke nüfusunun ise binde 2 buçuğu...

Durun daha bitmedi.

Türkiye’de faaliyet gösteren Seyahat Acentesi sayısı 4573, buna şubeleri de  dahil edersek bu turları satan acente sayısının 6700 olduğu gerçeği ile bir hesap daha yapalım.Buna göre  2012 yılında bir seyahat acentesinin yılda sattığı yurt dışı paket tur adedi 28 kişi.Yahu  sen de amma abartıyorsun bütün acenteler yurt dışı turu satmıyor ki diyenlere eğer huzura kavuşacaklarsa başka bir rakam vereyim mesela 187.000 sayısını 2500 acenteye bölelim bu sefer de  acente başına 75 kişi düşüyor.  Koskoca Türkiye’de acenta başına yıllık düşen kişi sayısı 75 kişi. Nereden bakarsanız bakın neye bölerseniz bölün ortada trajik bir durum var. Bu istatistikleri yurt içi tatil paketleri için de yapsanız yine ortaya çok komik sayılar çıktığını göreceksiniz. Maalesef acı ama gerçek budur.

Şimdi de son olarak gelelim buradan çıkacak nacizane derslere; 

Birinci ders; Şuandaki acente sayısı son derece yüksek bir sayıdır ve turizmin  gerçekleriyle uyuşmamaktadır. Yapılması gereken şey acilen yeni Seyahat Acentesi belge verme işlemi gözden geçirilmeli gerekirse durdurulmalıdır.

İkinci ders; Açıklanan istatistiklere bakarak acenteciler ne kadar çok kişiyi yurt dışına  götürüyorlar bu işte çok ekmek var diye bu sektöre balıklama dalmayın derim. Görüldüğü gibi rakamlar herzaman doğruları söylemiyor.

Üçüncü ders; Seyahat Acentelerinin paket turlarla daha fazla insana hizmet vermesi ancak  tüketicinin  Seyahat Acentalarına olan güvenini daha da pekiştirecek, içinde ciddi taminatların ve işlevi olan sigorta poliçelerinin yer aldığı ve sektör bileşenlerinin üzerinde mutabık olduğu yeni bir düzenlemenin biran önce hayata geçirilmesi ile olur.  

Aksi taktirde Seyahat Acenteliği Mesleği gittikçe kan kaybetmeye devam edecek ve mevcut pastanın büyümesi şöyle dursun, pasta daha da küçülmeye devam edecektir.  

Bunu ben söylemiyorum rakamlar söylüyor.Açıklanan rakamlar turizm sektörü aktörlerinin gerçekleriyle ve yaşadıklarıyla örtüşmüyor.

Necati ÇALIŞKAN