TURİZMİN SESİ
Safranbolu'da 1921'de yaşadığı tahmin edilen 2 bin civarındaki Rum, Türkiye'deki Rumların Yunanistan'a, Yunanistan'daki Müslüman Türklerin Türkiye'ye zorunlu göçünü içeren nüfus mübadelesiyle bölgeden ayrıldı.
Safranbolu'da duvarcılık, marangozluk, demircilik, kunduracılık ve terzilik gibi zanaatlarla ilgilenen Rumlar, Lozan Antlaşması gereği ilçeden ayrılınca, mübadeleyle bölgeye gelen Türklere, Rumlara ait ev ve tarla gibi tanışmazlar verildi.
Bir arada yaşadıkları dönemde Türkler ile aralarında etnik ve dinsel nedenlere dayalı hiçbir anlaşmazlığın yaşanmadığı bildirilen Rumların torunlar ı, Yunanistan'dan gelerek dedelerinden hatıralar buldukları Safranbolu'yu gezdiler. Yüzlerce yıllık süreçte oluşan Türk kent kültürünün günümüzde yaşayan en önemli yapı taşları arasında yer alan Safranbolu konaklarını gezen 23 kiş ilik Yunan kafilesi, mübadele öncesi dedelerinin yaşadığı bölgelere de giderek adeta zamanda yolculuk yaptı.
Bahçe içinde, çoğunlukla üç katlı, 6-8 odalı, geniş hacimli insan ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanmış ve estetik biçimde şekillendirilmiş büyük konakların halen, ilk günkü değerini koruduğunu gören turistler, Safranbolu'daki tarihi mirasa bir kez daha hayranlık duydu.
Emekli eğitimci Lazaridis Diamendis, dedelerinin de yaşadığı topraklarda Türklerin konukseverliğini hissetmekten mutluluk duyduklarını, tarihi mirasın yaşatılmasının da sevincini yaşadı klarını söyledi. Yunanistan'da "Safranbolu Derneği" adı altında dernek kurduklarını anlatan Diamendis, şöyle dedi: "Dedelerimiz nüfus değişimiyle bölgeden ayrıldı. Ancak, bağlarımız kopmadı. Hepimizin burada Türk akrabaları var. Bölgede bizim durumumuzda olan Türkler de bulunuyor.
Onların da Yunanistan'da yaşamış ataları mevcut. Bu gönül bağını geliştirmek için Türkler de Yunanistan'a gelip gezmeli. Kıranköy'de eskiden Ayastefanos isminde kilise olan yapının bugün Ulu Cami olarak kullanılması beni çok mutlu etti. Yapının halen, dini inançlara hizmet etmesi önemli. Hepimizin inancı farklı ama tanrı hepimiz için birdir. Burada yaşadığımız duygusal anları unutmamız mümkün değildir."