TURİZMİN SESİ
Prontotour'un Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, Turizm medya üyelerini eşi Eda Onaran ve kızları Sare ile evinde ağırladı.
PRONTO YAZILIMI BİZİM FABRİKAMIZ
Prontotour'un web sitesini 1999’da 450 dolar vermiştim. 2016’da sadece yazılıma yarım milyon dolar harcıyoruz. En az harcayan Prontotour, Jolly ve ETS daha fazla harcıyor.
Bu harcamayı yapmak zorundayız her sene böyle bir para harcıyoruz. Pronto fabrikasının ayakta kalması için harcadığımız para bu. Herkes bu alana yatırım yapmak zorunda .
YAZ MÜŞTERİMİZİN %20’sini KAMU OLUŞTURUYOR
Prontotour’la yazın seyahat edenlerin %20’si kamu yeşil pasaportlu. 2016’nın zor bir yıl olduğunu kaydeden Ali Onaran, “Ancak her şeye rağmen Türk Lirası olarak baktığımızda % 20 büyüdük. Avro olarak % 15 büyümeyi hedefliyorduk, % 5’lik sapma ile % 10 büyüdük. Yurtiçi turlarda % 28 büyüme yakaladık. Ama bu segmentin bizim toplam faaliyetimiz içindeki payı yüzde 5 civarında. 2017 için bu payı artırmayı da düşünüyorduk. Ama şu anki konjonktürde bu hedef şimdilik bekleyecek. Ali Onaran, ortalama satış fiyatlarında da % 5,24 artış olduğunu bildirdi. Prontotour müşterisinin % 20’sinin yeşil pasaportlu kamu personeli olduğunu belirten Ali Onaran, “Darbe girişimi olan 15 Temmuz’da bu kesim yurtdışına çıkamadı. İki üç ay bizim performansımızı düşürdü.
KARA TURLARI ve GEMİ VE NEHİR TURLARINI AYIRIYORUZ
Kara turlarında kişi sayısı olarak yüzde 8, ciro olarak % 8,57 büyüdükleri bilgisini paylaşan Ali Onaran, gemi turlarında ise kişi sayısında % 20, ciroda ise % 42 yükselme olduğunu işaret etti.Bu sayılar çok ciddi rakamlar eski gemilerle şimdiki gemiler aynı değil. Hayatımın en iyi pizzasını gemide yedim. Kruvaziyer segmenti giderek büyüyor. Bu nedenle artık kara turları ve gemi turları olarak segmentleri ayırmaya başladık. Tüm şirketlerde de gemi turlarında aynı durum söz konusu. Yirmi yıl önceki gemilerle şimdiki gemiler arasında büyük fark var. Artık gemide çok farklı hizmetler var” dedi. 12 ay seyahat etme özgürlüğünüz var.
ERKEN REZERVASYONUN 60 GÜNÜN ALTINA İNERSE SORUN YAŞIYORUZ
Ekim ayında ise kişi sayısında % 45 ciroda % 76 büyüme yaşadık. Gemi seyahatlerindeki artış da etkili oldu. Ancak darbe girişiminden dolayı talebin bu aya toplanmasının da etkisi oldu. 2015 ile 2016’yı karşılaştırdığımızda iyi bir tablo olduğunu görüyoruz. Ortalama gün sayımız da artıyor. Tur tarihi 60 günün altına inerse bu Türkiye’de ciddi sorunlar olduğunun da göstergesidir. 15 Temmuz sonrasında bu ortalama 55 güne inmişti. Şimdi yeniden 70’li rakamlara ulaştık. Bundan sonra erken rezervasyonun 90 günlere geleceğini düşünüyoruz.” Onbinlerce havayollarından bilet alıyoruz. Ön ödemelerini gerçekleştirip planlarımızı yapıyoruz. Ben önce müşteriyi bulayım sonra biletleri alayım yok böyle bir şey. Her şey artık online bu bizim hayatımızı rahatlartak genişletiyor. Ali Onaran, “Avro olarak % 15 büyümeyi hedefliyorduk, % 5’lik sapma ile % 10 büyüdük. Yurtiçi turlarda % 28 büyüdük. Ama bu segmentin bizim toplam faaliyetimiz içindeki payı % 5 civarında. 2017 için bu payı artırmayı da düşünüyorduk. Ama şu anki konjonktürde bu hedef şimdilik bekleyecek” diye konuştu. Dövizdeki hareketliliğin sektörde önemli bir etkisi var “Artık ocak ayında bile planlamalarımız bitmemiş olabiliyor. Giderek yeni duruma ve konjonktüre kendimizi uydurmaya çalışıyoruz.
ZENZİBAR’DAKİ OTEL YATIMLARINI YAVAŞLATTIK
Zenzibar’da biraz daha zamana ihtiyacımız var. Mimarımız içinde bir gelişme oldu bebeği oldu. Kaba inşaatı devam ediyor. Ama yavaş seyir halinde durdurmadık ama devam ediyor tedbirli hareket ediyoruz. Zenzibar’da önemli gelişmeler yaşanıyor, THY’nin direkt uçuşlara başlayacağını ve bölgenin daha da değerlendiğini ifade etti. Son durumlarda yaşanan olaylar itibariyle global Pronto çalışmalarına biraz daha ağırdan aldıklarını söyledi.
15 TEMMUZ’DA 4 BİN KİŞİ TATİLİNİ İPTAL
15 Temmuz’daki darbe girişimi döneminde yaklaşık 4 bin kişinin tatilini iptal ettirdi. Son üç ayda iptal ettirenlerden her ay 8-10 kişi geri dönüyor. Bugüne dek 300 civarında kişi geri dönerek tekrar rezervasyon yaptırdı. Öteleyenlerde de oldu.
ALİ ONARAN KRİZ MASASI KURDUK
15 Temmuz’da 14 kişilik bir kriz masası kurduk. Kriz masası iptalleri ve ötelemeleri yönetti. O dönemdeki müşterilerimizin yaklaşık % 70’ini hakkı saklı yapabildik. % 30’unun paralarını iade ettik. Türkler genel olarak çok kolay değişikliklere adapte olabiliyor.
BİZLER ARTIK KRİZLERE ALIŞTIK
Sınır ötesi yaşanan krizlere alıştık. Türk halkı olarak krizlere ve krizleri yönetmeyi alıştık. Yaşanan olağanüstü durumu bence çabuk atlattık. Biz 2017 için çalıştığımız tedarikçiler, havayolları ve diğer partnerlerimizin % 80’inden fazlası ile şimdiden anlaşmalarımızı yaptık. Ancak geçen yıl yüzde 80-90 riskli girdiğimiz yerlere bu yıl daha az riskli girdik.” Bu yılki krizin adı incoming turları krizi olduğunu açıkladı. Bizim incomingimizin % 90’a yakını yok oldu.
EURO CUP BİZİ KURTARDI
Bir şansımız vardı; Bizim ikinci şirketimiz Pronto MICE DMC’dir. Avrupa Kupası maçlarının olması Pronto MICE DMC açısından büyük şans oldu. Özellikle sponsor şirketlerin belirli sayıda kişiyi bu karşılaşmalara götürmesi gerekiyor. Sadece Avrupa kupasında yaklaşık 2 milyon avro ciro yaptık. Ama bizim Türkiye’ye getirdiğimiz turist yok oldu. Genelde krizi Türklere yönelik ürün satan firmalar ve bunların da belli büyüklükte olanları daha az hissetti. Antalya ve İstanbul’un belli yerlerindeki oteller krizi en çok hissetti” dedi.
2 HAFTADA HER ŞEY DEĞİŞTİ
15 Temmuz sonrasında çok ciddi tasarruf tedbirleri aldıklarını söyleyen Ali Onaran, satışlarımız % 70 durmuştu.Ben karamsarlığa kapıldım ne oluyoruz diye o zaman röportajda verdim kayıtlıdır sizlerde ama İki hafta sonra her şey değişti. Ama o zamanki durum oydu. O karamsar tablo çok daha uzun sürebilirdi. Psikolojik olarak çabuk atlattık. Ancak her şey çok hızlı düzelmeyecek. Türkiye genelinde fiyatlar çok hızlı düşürüldü. Neredeyse bazı bölgeler 1990’lı yılların fiyatlarına geldi. Bu krizden sağlam, büyük yapıların yara almadan çıktıklarını görüyoruz.
BİZİMDE DEDİKODUMUZU YAPTILAR
Böylesi dönemlerde spekülasyon ve dedikoduların da bolca olduğuna işaret eden Ali Onaran, “Pronto olarak bizim içinde dedikodular çıkarıldı. Çok güçlü olmazsanız bu tür dedikodular zarar verebilir. Kendi işinde sağlam olanlar bu tür şeylerden pek de etkilenmiyor. Bizim gibi, Etstur gibi, Jollytur gibi yerli seyahat pazarı aktörlerinin artık daha sağlam olduğunu düşünüyorum.
PRONTO PLUS İLE DENEYİM TURLARI GELİŞİYOR
Pronto Plus ile sepesifik, deneyim turları daha içi dolu, daha tematik paketler daha çok tercih edilmeye başladı. Bizimki lüks seyahat değil. Bu tür deneyimsel turlar bu yıl yaklaşık % 100 büyüdü. Önümüzdeki yıl da hedefimiz bu segmentte yine % 80-100 arası büyümek. Burada rakamlar henüz yüksek değil. Bu yıl 1200 kişiyi Prontoplus turları ile gezdirdik. Önümüzdeki yıl 2.400’e çıkarmayı hedefliyoruz. Sayıyı artırarak bu segmentte de fiyatı düşürmeyi hedefliyoruz.Eda hanımla birlikte bizde bu Pronto Plus ile seyahat ettik çok keyifliydi.
MEHMET GÜNELİ YAZARLAR VE KİTAPLAR TURLARI BAŞLATIYORUZ
Yazarlar ve kitaplar turları başlatıyoruz. İlki Romanya’nın Transilvanya bölgesi oldu. Drakula olarak da bilinen Kazıklı Voyvoda’nın yaşadığı bölgeyi geziyoruz. Tuna Kiremetiçi ile “Selanik’te Sonbahar”, Ayşe Kulin ile Bosna turları benzeri turlar planlıyor. Prag’da Franz Kafka’nın yaşadığı yerler de Yekta Kopan’ın anlatımı ile bir tur çerçevesinde gezdirilecek.
GENÇLERE YÖNELİK TURİZMİN ADI “PİU” OLACAK
Yaklaşık bir yıldır Pronto Genç projesi üzerinde çalıştıklarını bunun için üniversitelerde çalışmış olan bir reklam ajansını görevlendirdiklerini, ancak 15 Temmuz’dan sonra bundan vazgeçtiklerini söyledi. Gençlere yönelik turların genç nüfusa sahip Türkiye’de ihtiyaç olduğunu ama gençlere yönelik gerçek anlamda kitle turları yapan şirketler olmadığını söyledi. Ali Onaran, gençlikle ilgili projeyi daha sonra mutlaka hayata geçireceklerini bunun için ürün adı bile bulduklarını ve “Piu” adı altında bu ürünü pazarlayacaklarını kaydetti.