1771 noterliğin üye olduğu Türkiye Noterler Birliği öncülüğünde başlatılan ‘Değişim Projesi’ kapsamında ilk olarak noterlerin kurumsal kimliği yenilenecek. Yılda yaklaşık 28 milyon adet işlemin güvence altına alındığı noterler, Ankara’da, noterliklerde yapılan tüm işlemlerin elektronik ortamda kaydedilmesini sağlayacak bir Merkezi Arşiv Sistemi kuruyor. Pilot uygulamaları yapılan bu sistem, 1 Ocak 2014’te devreye alınacak. Noterler tüm kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği de yaparak, işlemleri elektronik ortamda yapmayı hedefliyor. Bu sistem sayesinde vatandaşın kapı kapı dolaşıp belge toplamasına gerek kalmayacak, tüm işlemler noterliklerden üstelik de çok kısa bir sürede yapılabilecek.
Türkiye Noterler Birliği, Türkiye genelindeki 1771 noterliği kapsayan büyük bir “Değişim Projesi” başlattı. Değişime kurumsal kimlikten başlayan noterler, Değişim Projesi ile vatandaşların noterliklerde geçirdiği zamanı azaltmayı, maliyeti düşürmeyi, hizmet kalitesini yükselterek tüm noterliklerde standart hale getirmeyi, ticari hayatı daha da kolaylaştırmayı ve Türkiye’nin 2023 yılı vizyonuna katkı sağlamayı hedefliyor.
Başta ticari hayat olmak üzere günlük yaşamdaki tüm hukuki konularda sigorta görevi gören Noterlik Kurumu, köklü bir değişim sürecine girdi. 1771 noterliğin üye olduğu Türkiye Noterler Birliği öncülüğünde başlatılan ‘Değişim Projesi’ kapsamında ilk olarak noterlerin kurumsal kimliği yenilenecek. Yılda yaklaşık 28 milyon adet işlemin güvence altına alındığı noterler, Ankara’da, noterliklerde yapılan tüm işlemlerin elektronik ortamda kaydedilmesini sağlayacak bir Merkezi Arşiv Sistemi kuruyor. Pilot uygulamaları yapılan bu sistem, 1 Ocak 2014’te devreye alınacak. Noterler tüm kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği de yaparak, işlemleri elektronik ortamda yapmayı hedefliyor. Bu sistem sayesinde vatandaşın kapı kapı dolaşıp belge toplamasına gerek kalmayacak, tüm işlemler noterliklerden üstelik de çok kısa bir sürede yapılabilecek. Modern hukukun temellerinin atıldığı Roma Medeniyeti’nden bugüne kadar dünyanın birçok ülkesinde var olan Noterlik Kurumu, Türkiye’de kabuk değiştiriyor. Türkiye genelindeki 1771 noterliğin üyesi olduğu Türkiye Noterler Birliği (TNB) öncülüğünde başlatılan ‘Değişim Projesi’ ile Avrupa Birliği’ne ve günün koşullarına uygun bir “Noterlik Kurumu” oluşturulacak.
Türkiye gibi Latin Noterlik modelini uygulayan 35 Avrupa Ülkesi incelenerek hazırlanan ‘Değişim Projesi’, kurumsal kimlikten başladı. Noterlerin kurumsal kimliğini yenileme kararı alan TNB, ‘Değişim Projesi’ ile vatandaşların noterliklerde geçirdiği zamanı azaltmayı, maliyeti düşürmeyi, hizmet kalitesini yükselterek tüm noterliklerde standart hale getirmeyi, ticari hayatı daha da kolaylaştırmayı ve Türkiye’nin 2023 yılı vizyonuna katkı sağlamayı hedefliyor. Türkiye Noterler Birliği, 5 Mayıs Noterler Günü öncesinde yeni dönem vizyon ve hedeflerini paylaşmak üzere basın toplantısı düzenledi. TNB Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Tutar ve Yönetim Kurulu Üyeleri’nin katılımıyla düzenlenen basın toplantısında, ‘Değişim Projesi’ anlatılarak, noterlik mesleğinin Türkiye’deki geçmişi, sorumluluk alanları, gelecek planları ve Avrupa Birliği’ne uyum çalışmaları ile ilgili bilgiler verildi.
Teknolojik altyapıya 10 Milyon Dolarlık yatırım
Son 5 yılda teknolojik altyapıya toplam 10 Milyon Dolarlık yatırım yaptıklarını anlatan Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, “Önümüzdeki 5 yıl içerisinde 10 Milyon Dolarlık daha yine sadece teknolojik altyapı yatırımı yapmayı planlıyoruz. Bu, bilişim teknolojilerindeki değişime paralel olarak tüm toplum dönüşürken, noterlerin bu değişime kayıtsız kalmadığının en iyi göstergesidir. Noterlerin teknolojiyi en üst düzeyde kullanması, noterliklerde geçirilen zamanın azaltılması ve daha kaliteli hizmet verilmesi için sürekli çalışıyoruz. Bu kapsamda iki önemli projemiz var. Birincisi Merkezi Arşiv Sistemi. Bu projeyle Türkiye genelindeki noterliklerde yapılan tüm işlemler elektronik ortamda Ankara’da kurduğumuz Merkez Arşiv Sistemi’ne kaydedilecek. Bu projeyi 200 noterlikte pilot olarak başlattık ve çok başarılı sonuçlar elde ettik. 1 Ocak 2014’ten itibaren tüm noterlikler bu sistem üzerinden çalışacak. Merkezi Arşiv’in tüm kamu kurum ve kuruluşları ile entegrasyonu da sağlanacak. Dolayısıyla bilgi ve belge paylaşımı söz konusu olacak. Böylece hem noterliklerde geçirilen zaman azalacak, hem işlemler kolaylaşacak hem de diğer kurumlarla entegre olacağı için belge kontrolü kolay hale gelecek ve organize sahtekârlıkların bile önüne geçilebilecek” diye konuştu.
Vekalet ve azil bankası kuruluyor
Uygulamada ‘defter tasdiklerinin bildirimi’, ‘mirasçılık belgesi’, ‘şirket kuruluş sözleşmeleri ve tescili ‘ ile ‘ikinci el araç satış işlemleri’ni elektronik ortama taşıdıklarını anlatan Tutar, “Bu yılın ikinci yarısından itibaren ‘vekalet ve azil bankası’ oluşturarak, bu tür işlemleri de elektronik ortama taşımayı planlıyoruz. Böylece noterlik işlemleri içerisinde yüzde 18 ile ikinci sırada olan vekalet işlemlerindeki doğrulama (teyit alma) sürecini hızlandıracağız. Yani Türkiye’nin herhangi bir yerinde bir noterlikten vekalet alan vatandaş başka bir yerde elektronik ortamda TNB’nin Merkezi Arşiv Sistemi’nden sorgulatarak, vekaletinin olduğunu kolaylıkla teyit edebilecek ve istediği işlemi yaptırabilecek” dedi.
Kapı kapı dolaşıp belge toplama devri bitiyor
TNB’nin ikinci önemli projesinin ise noterliklerde yapılan işlemlerde ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile elektronik ortamda entegrasyonu sağlamak olduğunu anlatan Tutar, “Burada amacımız vatandaşların kapı kapı dolaşıp belge toplamalarını önleyerek, tek bir yerden işlerini kolayca yapmalarını sağlamak. Bu proje ile farklı kurumlardan belge alması gerekmeyeceği için vatandaşın işlem başına maliyeti de düşecek. Bu konudaki ilk projeyi 2010 yılında Emniyet Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile birlikte ikinci el araç satış işlemlerinin tescili konusunda hayata geçirdik. Bunu 2011 yılında Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile yaptığımız işbirliği sonucunda ‘mirasçılık belgesi’, Gelir İdaresi Başkanlığı ile yaptığımız işbirliği sonucunda da ‘defter tasdiklerinin bildirimi’ izledi. Tüm bu projelerde çok başarılı sonuçlar elde ettik” diye konuştu.
İkinci el araç satışları yüzde 335 arttı
Eski sistemde ikinci el araç satış işlemi yapmanın vatandaş için çok zor bir süreç olduğunu hatırlatan Tutar, “Tüm belgeleri ayrı ayrı toplamak gerekiyordu. Şimdi ise alıcı ve satıcı notere geliyor. Noter tüm ilgili birimlere elektronik ortamda bağlı olduğu için işlemi 10 dakika içinde yapıyor. Sistem elektronik ortama taşınınca ikinci el araç satışlarında büyük artış oldu. Eski sistemde yılda ancak 1.4 milyon araç satış ve tescili yapılabilirken bugün bu rakam 4.7 milyonun üzerine çıktı. İkinci el araçların satış, devir ve teslim işlemlerinin elektronik ortamda yapılması projesi, 27.Ulusal Bilişim Kurultayı’nda, Birliğimize 2010 Bilişim Kamu Uygulama Ödülü’nü getirdi” dedi.
Mirasçılık belgesi 10 dakikada alınabilir hale geldi
Geçmişte sadece mahkemeler tarafından verilebilen ancak yargının üzerindeki iş yükü nedeniyle 3-4 ayı bulan mirasçılık belgesinin (veraset ilamı) Ekim 2011’den beri mahkemelerin yanı sıra noterliklerde de verildiğini anlatan Tutar, “Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile yaptığımız bu işbirliği ile mirasçılık belgesini de 10 dakikada verebiliyoruz. Şu anda tüm noterliklerde toplam günlük ortalama 1200 mirasçılık belgesi veriliyor. Buna göre Türkiye genelinde verilen yıllık 420 bin adet mirasçılık belgesinin yüzde 70’i noterliklerde verilmektedir. Yani vatandaş daha kolay olduğu için bu belgeyi noterliklerden almayı tercih ediyor” diye konuştu.
Bir günde şirket kurmak mümkün olacak
İkinci el araç satışı ve mirasçılık belgesi işlemlerindeki başarı nedeniyle noterliklerde yapılan tüm işlemler için ilgili kurumlarla işbirliği yaparak, işlemi elektronik ortama taşımayı hedeflediklerini vurgulayan Tutar, “Şimdi sırada yaklaşık bir hafta süren ve yorucu bir işlem olan şirket kuruluşunun elektronik ortama taşınması projesi var. Bu konuda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın öncülüğünde çalışıyoruz. Bununla ilgili olarak 2010 yılında Mersin’de şirket ana sözleşmelerinin noterliklere elektronik ortamda iletildiği bir pilot çalışma başlattık. Bu çalışmayı bölge bölge geliştirdik. Yakın zamanda tüm Türkiye genelinde yaygınlaşacak bu proje sayesinde artık bir günde şirket kurulabilecek” dedi.