TURİZMİN SESİ
Türkiye, ABD'de başlayıp tüm dünyaya yayılan finansal krize karşı tedbirler almaya başladı. Merkez Bankası'nın yurtdışına döviz çıkışına fren koymasının ardından Maliye Bakanlığı da Türk vatandaşların yurtdışında tuttuğu birikimi Türkiye'ye çekmek için harekete geçti.
Çalışmaya göre yurtdışından gelen paraya karşı herhangi bir şekilde "Nereden buldun?" diye sorulmayacak. Her türlü para girişi vergi incelemesinden muaf tutulacak. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), sadece terör örgütünün finansmanında kullanılabilmesi muhtemel paraya ilişkin inceleme yapacak.
Kamuoyunda "Banker Kastelli" olarak bilinen Cevher Özden, 2002'de Zaman'a verdiği röportajda işadamlarının askeri müdahaleler sebebiyle varlıklarını kaybetmekten korktuğunu, büyük ailelerin paralarını başta İsviçre ve Hollanda olmak üzere yurtdışına çıkardığını aktarmıştı. Özden, 30 bin Türk'ün yurtdışındaki bankalarda toplam 250 milyar dolarının bulunduğu bilgisini vermişti.
Taslağa göre vergi incelemesinin kaldırılmasının yanı sıra Türkiye'ye gelen paradan yüzde 1-2 gibi sembolik bir vergi alınacak. Yetkililer, oran üzerinde henüz anlaşma sağlanmadığını belirterek, "Ya yüzde 1-2 gibi cüzi bir rakam olacak ya da hiç vergi olmayacak.
Aksi takdirde para çekişimiz zorlaşır." dedi. Maliye bürokratları, yaptıkları incelemelerde Türk vatandaşlarının yurtdışında tam olarak ne kadar birikiminin olduğunu tespit edemezken, 50 milyar dolarlık giriş olacağı tahmin ediliyor. Yurtdışında birikimi olup hem yurtiçinde yaşayanların hem de gurbetçilerin parasını Türkiye'ye getirmesinde mevcut uygulamaya göre de herhangi bir problem yok.
Maliye yetkililerine göre, ülke dışında yaşayan Türklerin hem dolar hem Euro bazında önemli miktarlarda birikimleri oluştu. Bu birikimlerin Türkiye'ye getirilmesi halinde vergisel bir olay doğmuyor ancak para sahipleri Maliye'nin vergi incelemesinden çekiniyor. Bunun için de Türkiye'ye paralarını getirmek istemiyorlar. Alınacak tedbirler sayesinde milyarlarca dolar veya Euro'nun Türkiye'ye çekilebileceği öngörülüyor.
Yurtdışına çıkan Türk vatandaşlarına ait paraların Türkiye'ye gelmesi için çalışma başlattıklarını doğrulayan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ise, "Yakında bu tasarıyı Bakanlar Kurulu'na sunacağız. Oradan gelecek para miktarını şu anda tahmin etmek zor.'' değerlendirmesinde bulundu. Ekonomistler Maliye'nin çalışması hakkında farklı görüşlere sahip. Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Müdürü Ali İhsan Gelberi yurtdışını riskli görenin zaten parasını getireceğini vurguladı. CHP Trabzon Milletvekili ve eski Gelirler Genel Müdürü Mehmet Akif Hamzaçebi de geçmişte benzeri uygulamalardan beklenilen sonuç alınamasa da böyle bir düzenleme yapılması gerektiğini belirtti.
Gurbetçinin dövizi azaldı
Son yıllarda yakalanan istikrar sayesinde Merkez Bankası'nın kasası dolunca, banka gurbetçilerin birikimlerine ihtiyaç duymamıştı. Özellikle kriz dönemlerinde kurtarıcı olarak görülen yaklaşık 15 milyar dolarlık gurbetçi dövizine ihtiyaç kalmadığı için bu paraya ödenen faizleri son beş yılda yaklaşık üç kat azaltmıştı. Faizlerin yüzde 7,5 seviyesinden yüzde 2,75'e kadar gerilemesiyle birlikte en büyük döviz gelirini oluşturan ve yıllık 5 milyar doları aşan bu kalem 1 milyar doların altına geriledi. Sayıları 5 milyona yaklaşan yurtdışındaki Türk işçileri, bu yılın ilk yedi ayında 791 milyon dolar gönderdi. Yurtdışındaki işçilerin 45 yılda Türkiye'ye gönderdiği toplam döviz miktarı 75 milyar dolara yaklaştı.