İngiltere, davanın açılmasına 7 gün kala Ankara Büyükelçiliği ve İstanbul Başkonsolosluğu aracılığıyla 30 avukat arkadaşıyla mücadele veren Av. Remzi Kazmaz’la iletişime geçti. İstanbul Başkonsolosluğu’nun temasının ardından İngiltere’nin Ankara Büyükelçisi David Reddaway, Kazmaz’a uzun bir mektup yazdı. Büyükelçi David Reddaway, bazen sert ve diplomatik bazen de yumuşak ifadeler içeren mektubunda özetle şöyle dedi:“Öncelikle Mausoleum heykeli ve parçalarının hâlihazırda İngiltere’de olduğu gerçeğini belirmek isterim. İş bu heykel ve parçalar 1846, 1857 ve 1859 yıllarında İngiltere’ye tanına imtiyazlar ve alanda kazı yapmaya ve çıkarmaya yönelik izinleri düzenleyen fermanlar ( Osmanlı İmparatorluğundan alınan yasal izinler) ile Bodrum kalesinden İngiltere Müzesine taşınmıştır ( 1857 ve 1859). Söz konusu kazılar İngiltere Müzesi adına önemli arkeolog Charles Newton ( sonrasında Sir Charles) tarafından masrafları İngiltere Hazinesi tarafından karşılanmak üzere yapılmıştır. Bay Newton’un iş bu kazıları yapabilmesi için gerekli izinleri İstanbul İngiltere büyükelçiliği tarafından sağlanmıştır (Sir Stratford Canning). Tüm bu süreç o zamanki hukuka uygun olarak yapılmıştır.
“KAÇIRMADIK, FERMANLA ALDIK”
Bir uygarlıktan diğerine geçen sanat eserinin ait oldukları ülkeye iadesi için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)’nde Türk avukatlar tarafından açılarak tüm dünyada emsal teşkil edecek davaya İngiltere’den diplomatik müdahale geldi
HER YIL 6 MİLYON KİŞİ ZİYARET EDİYOR
Heykel ve parçaları İngiltere müzesinin önemli eserlerindendir ve bugüne kadar özenle korunmuştur. Heykel ve parçaları, ücrete tabi olmaksızın, dünyanın dört bir yanından yılda 6 milyon kişi tarafından ziyaret edilip görülmektedirler. Ayrıca heykeller ve parçaları ile ilgili bilgi, İngiliz Müzesi’nin bilgi bankasında herkese açıktır ve her yıl 22 bin kullanıcı tarafından ziyaret edilmektedir. Bu şekilde bir ulaşım Türkiye’nin kültürel mirasına olan ilgiyi arttırmaktadır.”Büyükelçisi Reddaway, uzun mektubunun son bölümünde British Museum ile Bodrum’daki ilgili birimlerin beraber çalışarak Mausoleum hakkındaki yerel bilgilerin genişletilebilmesi için ortaklaşa çalışma önerisinde bulundu.
AİHM DAVASINA ERTELEME
İngilizlerin 1850’li yıllarda savaş gemisiyle Bodrum’dan götürdüğü ve birçok parçası British Museum’da bulunan Mausoleum anıtının iadesi için ilk teşebbüs Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir Kabaağaçlı) tarafından yapılmış, ancak alaycı bir üslupla yazılan cevap mektubunda bu istek yine reddedilmişti. Yıllar sonra İngiltere’den gelen ikinci mektupta değişen tek şey üslup farklılığıydı.
30 Ocak’ta dava açmayı planlayan Av. Kazmaz ve arkadaşları, dava dosyasındaki delileri, İngiliz Büyükelçi’nin öne sürdüğü gerekçelerle birlikte yeniden inceleyerek tüm dünyada merak uyandıran sürecinin seyrine yeniden karar verecekler. Av. Kazmaz ve 30 avukat arkadaşının, sanatçılar ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte dünyanın 7 harikasından biri olan eserlerin ait olduğu topraklara getirilmesi için başlattığı girişimler İngiltere, Danimarka, Almanya ve Amerika medyasında geniş yer aldı.
İMZA KAMPANYASI DEVAM EDİYOR
Eserlerin Türkiye’ye iade edilmesi için başlatılan kampanyalar sürüyor. www.askinmabedi.com sitesindeki dijital imza kampanyası devam ediyor. Sanatçılar başta olmak üzere vatandaşlar ve sivil toplum kuruluşları siteye girerek dijital imza veriyor.