TURİZMİN SESİ
Şirket CEO'su Necati Çalışkan 2008'i değerlendirirken, yıl içinde işletmecilerin hatalar yaptığını belirtti. 2009'da her şey dahil sisteminin Türkiye'nin cazibesini artıracağını öngören Çalışkan, tüm sektörün 2009 için ciddi bir planlamaya girişmesi gerektiğini vurguladı.
Turizmciler 2008 yılına büyük umutlarla girmişti. Sezonun başında, yurtdışından gelecek yabancı turistin artacağı ve yerli turistin yer bulmakta zorlanacağı tahminleri bile yapıldı
Ancak, Temmuz ayında ABD'de konut kredilerine bağlı olarak patlak verip, küresel krize dönüşen gelişmeler işleri tersine çevirdi. Hey Travel Trends CEO'su Necati Çalışkan, küresel krizin sezonun ortasında patlak vermiş olmasının 2008'i 'kayıp yıl' olmaktan kurtardığını söylüyor.
Ekonomik kriz nedeniyle 2008'de Türkiye'ye gelen Alman ve Rus turist sayısının beklenenin altında kaldığını belirten Çalışkan, bazı otellerin düşen yabancı turist sayısını yerli turistle doldurmak isterken hatalar yaptığını vurguluyor. Çalışkan bunu şöyle açıklıyor:
Paniğe kapılan otelciler, yaz aylarında tezgah altından indirimli fiyattan oda satmaya başladı. Bu durum, sezonun başında açıkladığımız 'Erken Rezervasyon' kampanyalarımızı anlamsız hale getirdi. Erken rezervasyon kampanyaları ağustos ayında bile devam etti. Böylece acenteler tüketici nezdinde güven erozyonuna uğradı. Sektörün geleceği açısından, benzer gelişmelerin 2009'da yaşanmayacağını umuyoruz.
Tatil lüks değil, ihtiyaçtır
Tatilin lüks değil, bir ihtiyaç olduğunu vurgulayan Çalışkan, 11 ay çalışan insanların 2009'da tatile mutlaka çıkacaklarını söylüyor. Tüketicilerin tatilde ucuz ve yakın yerleri seçip, kısa tatilleri tercih edecekleri belirten Çalışkan beklenti ve önerilerini şöyle özetliyor:
Krize bağlı olarak bütçelerin kısılması turistleri en ekonomik tatil merkezlerine yöneltecek. Bu durum, her şey dahil sistemi sunan Türkiye'nin öne çıkmasına yol açacak. 2009'da turist sayısı artacaktır, buna karşın turizm gelirimiz düşecektir. Herşey dahil tatilcilerinin para harcamayıp, ülke kültürünü tanımadan ülkelerine döndüğü bir gerçek.
Bu kesimin müze gezip ülkemizi tanımaları ve yerel ekonomilere katkı yapmalarını sağlamalıyız. Dolayısıyla, hükümete müze girişlerini 2009 yılında ücretsiz yapması veya 1 YTL gibi sembolik bir rakama çekmesini öneriyorum.
İç turizm yerel ekonomileri canlandırır
Bayram tatillerinin hafta sonuna denk gelmesinden dolayı 2009'da tatil sürelerinin kısalacağını belirten Çalışkan, Avusturya hükümetinin iç turizmi, dolayısıyla ekonomiyi canlandırmak amacıyla tatil fonlarını serbest bıraktığını anımsatarak şu öneriyi yapıyor:
2009-2010 eğitim yılının açılması Şeker Bayramı'nın bir hafta öncesine denk geliyor. Hükümetin yerel ekonomilere yapacağı katkıyı da dikkate alarak, okulların açılmasını bir hafta ileriye alarak bayram sonrasına bırakmasını öneriyorum.
Her şeyi hükümetten istemenin doğru olmadığının altını çizen Çalışkan, sektör bileşenlerini oluşturan acenteci, otelci, ulaşımcı, bankacı ve medyanın bir araya gelmesi gerektiğini söylüyor. Turizmin dış açıkları kapatılmadaki öneminin herkes tarafından kabul edildiğini belirten Çalışkan, Bu yüzden 2009 yılında turizm için neler yapılabileceğini, krizi fırsata nasıl dönüştürebileceğimizi masaya yatırıp, izlenecek yol haritamızı belirlemeliyiz. Bireysel girişimler yerine, herkesin elini taşın altına koyacağı plan yapıp uygulamalıyız diyor.
Krize rağmen 2009 yılından iyimser beklentilerini koruduklarını belirten Çalışkan sözlerini şöyle noktalıyor:
Hey Travel Trends olarak 2008'de ciromuzu bir önceki yıla göre yüzde 80 artırarak 80 milyon YTL'ye çıkardık. Uçak bileti satıp, tatile çıkardığımız kişi sayısını da bir önceki yıla göre yüzde 60 arttırıp 120 bin kişiye ulaştırmayı başardık. 2009 yılında da büyümeyi hedefliyoruz. Buna göre, 2009'da ciro büyüme hedefimizi yüzde 20 olarak belirledik.