TURİZMİN SESİ
Et Balık Kurumu (EBK) Erzurum Kombina Müdürü İsmail Atasever, "ahır besisi" denilen hayvanların artık besilerini aldığını ve son günlerde kasaplık hayvan kesimlerinde hareketlenme yaşandığını bildirdi.
Geçen ay boyunca kombinalarında 331 büyükbaş hayvanın kesime getirildiğini belirten Atasever, şubat ayında ise 10 günde 234 hayvanın kesimini yaptıklarına dikkati çekti.
Kesime getirilen hayvan sayısının şubat ayı sonuna kadar daha fazla artmasını beklediklerini ifade eden Atasever, şunları kaydetti:
"Son zamanlarda besicilerimiz piyasalardaki 'et fiyatları' spekülasyonlarından etkilenebiliyorlar ve daha fazla zam beklentisi içine girebiliyorlardı. Ancak besisini almış kasaplık canlı hayvanları daha fazla ahırda tutmanın ve beslemenin bir katma değer sağlamayacağının besicilerimiz de farkına vardı. Bunu kombinamıza müracaat eden besici ve üretici taleplerindeki artıştan da çok açık görmekteyiz." Atasever, kırmızı et piyasasındaki fiyat değişimlerinin önemli bir kısmının pazara sürülen kasaplık hayvan sayısındaki dalgalanmalardan kaynaklandığını ifade etti.
Spekülatörlerin oyununun farkına varan besicinin hayvanını kesime getirmeye başladığını, bu nedenle artık kırmızı et fiyatında bir istikrarın oluşacağına inandıklarını ifade eden Atasever, şöyle devam etti:
"Bölgemizde bugün itibarıyla pazara sürülen kasaplık hayvanlar yakla şık 2-3 ay önce besiye alınan besi hayvanlarıdır. Bunların da besiciye 2-3 aylık süre zarfında 1 kilogram etteki maliyeti 10 ile 10,50 lira arasında değişmektedir. EBK olarak biz ise besiciden 14-14.50 TL'den alım yapıyoruz. Aradaki bu fark besici için bu çok büyük bir kardır. Besici, besisini almış hayvanı ahırda tutarak iş letme masrafını artıracağından bu kar oranının da düşeceğinin farkındadır. Bu nedenle besici spekülatörlerin oyununu gelmeyip hayvanı ahırdan tutmaktan vazgeçmiştir."
EBK olarak üretici ve tüketici arasında denge rolü üstlendiklerini ifade eden Atasever, sözlerini şöyle tamamladı: "EBK'ya bağlı kombinalardan piyasaya ayda 2 bin ton kırmızı et sunuyoruz. Kırmızı et fiyatlarındaki spekülasyonların arttığı son zamanlarda kurum olarak binlerce ton kırmızı et piyasaya arz edilmiştir. Et ve Balık Kurumu olarak 14-14,50 liradan aldığımız etin kilogramını 18-20 liradan perakende olarak tüketiciye sunmaktayız. Bu durumda hem besici emeğinin karşılığını almakta hem de tüketici mağdur edilmemektedir. Besici-işletmeci-tüketici sirkülasyonunda reel olan arz-talep ve fiyat döngüsü de hemen hemen budur."
Doğu Anadolu Besiciler Birliği Başkanı Nazmi Ilıcalı da besicilik faaliyetlerinin yoğun olarak yapıldığı Erzurum, Ardahan, Kars ve Ağrı'da yaptıkları araştırmalarda, ahırlarda yeterli miktarda besi hayvanı bulunduğunu tespit ettiklerini bildirdi. Bölgedeki hayvanların besisini yeni aldığını, yavaş yavaş pazara sürülmeye başlandığını ifade eden Ilıcalı, şöyle dedi: "Yayladan inen hayvanlar dört kalitedir. Birinci kalite olan hayvanlar, 30-60 günlük ahır besisiyle yüzde 60 randımanla et verirler. 2. kalitede hayvanlar 60-120 gün, 3. kalite olanlar da 140-150 günde ahır besisiyle et verirler. 2009 ekim kasım aylarında, yayladan inen hayvanların birinci ve ikinci kalitede olanları, il dışından gelen, milletin 'spekülatör' dediği büyük et tüccarları satın alarak götürdüler.
Yani çiftçinin elinde kısa s ürede yüzde 60 randıman et verecek hayvan kalmadı. Bu tüccarlar da aldıkları hayvanı piyasaya sürmeyince et fiyatlarında büyük artış oldu. Her gün de artıyor. Fakat bizim bölgemizde 150 günde besisini alan hayvanlar artık kesime çıkarılmaya başlandı. Özellikle mart ve nisan aylarında pazara çok fazla besi hayvanı çıkarılacak. Ahırlardan hayvanların çıkarılmaya başlanmasıyla birlikte kırmızı et fiyatlarında en az yüzde 30 oranında düşüş olacak."