TURİZMİN SESİ
Dünyanın en iyi ve en eski sabunları arasında yer alan Halep sabunu, Mardin’in Artuklu ilçesinde kadınların elinde yeniden hayat buldu. AK Parti İzmir Milletvekili Ceyda Bölünmez Çankırı önderliğinde, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), AAR JAPAN ve Mardin Şükraan Ekonomik Tarımsal Kalkınmayı Sosyal Gelişimi Destekleme Derneği iş birliği ile yürütülen projede Suriyeli ve Mardinli kadınların kurduğu ilk kooperatif hayata geçirildi.
HALEP SABUNU ARTUKLU KADINLARININ ELİNDE HAYAT BULDU
Dünya’nın en iyi sabunları arasında yer alan Halep sabunu, yüzyıllardır Afrin Bölgesi’nde yetişen zeytinlerden elde edilen zeytinyağından kalan ve prina yağı adı verilen asit oranı yüksek posadan üretiliyor. Halepliler prina yağını geleneksel yöntemler ile meşe külü veya çok az kostik kullanarak sabuna dönüştürüyor. Çok eski bir geçmişten gelen bu geleneksel yöntemle yapılan sabunların en önemli özelliği ise çok az kostik miktarına sahip yağ bazlı bir sabun olması. Bu nedenle çok geç kuruyan sabunların kurudukça içerisindeki az miktardaki kostik buharlaşıyor ve Halep sabunu sahip olduğu saflıkla kıymetleniyor.
FRANSA'DAN HALEP SABUNUNA TALEP YOĞUN
Fransa’da çok talep edilen ve yüksek fiyatlarda alıcı bulan Halep sabunu şimdi Mardin topraklarında kadınların ellerinde yeniden hayat buluyor. AK Parti İzmir Milletvekili Ceyda Bölünmez Çankırı önderliğinde, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), AAR JAPAN ve Mardin Şükraan Ekonomik Tarımsal Kalkınmayı Sosyal Gelişimi Destekleme Derneği iş birliği ile Şef Ebru Baybara Demir, tarafından hayata geçirilen projede 2018 yılı Eylül ayında Artuklu’da 44 kadınla eğitimlere başlandı. 2019 yılında ise projede 15’i Suriyeli olmak üzere 30 kadın eğitimlerini tamamlayarak Mardin’de ilk kooperatifi kurdu. Halep Sabunu Projesi tanıtım toplantısı Mardin Artuklu Belediye Başkanı Abdülkadir Tutaşı, Mardin Artuklu Orman ve Tarım İlçe Müdürü Ramazan Demircan ve Artuklu İlçesi Halk Eğitim Müdürü ve FAO Gıda Güvenliği Uzmanı Keiro Obaara’nın katılımları ile gerçekleşti. Halep’te üretimi durma noktasına gelen Halep sabunun Mardin’de yeniden üretilmesini sağlayan Şef Ebru Baybara Demir projenin hayata geçirilme sürecini şu sözlerle anlattı:
“KADINLARA EN İYİ BİLDİKLERİ İŞİ YAPTIRIYORUZ”
“Halep sabunu projesini hayata geçirmemizin nedeni bölgede var olan işsizlik ve neden olduğu göç konusuna bir çözüm olabilmek. Biz Mardin’de yaşayan yerel ve mülteci halka en iyi bildikleri işten para kazanmaları için destek oluyoruz. Bu sayede kadınlarımız evden çıkıyor hem kendileri hem de ev ekonomisi için kazanç sağlıyor. Halep sabunu projemizin diğer bir önemli amacı ise bu geleneği gelecek nesillere taşıyabilmek. Şu anda Halep’te sabun üretimi durma noktasında eğer bu gelenek sürdürülmez ise bir nesil bunu unutacak ve önemli bir değer yok olacak. Biz projemizle kadınların kendi kültürlerini bizlere aktararak yaşatmalarını da sağlıyoruz. “
HALEP SABUNU PROJESİNDE 44 KADINLA YOLA ÇIKTIK”
“Halep Sabunları projemizde ilk adımı geleneksel yöntemin anlatılması için üretimi bilen kadınlarla bir araya gelerek attık. Halep sabunun ham maddesi olan zeytinyağı için de yapısı Afrin Bölgesi’ndeki zeytinlere benzer olan Mardin’in Derik ilçesindeki zeytinleri tercih ettik. Kısa süre önce zeytinyağı sıkım atölyesinin açılışını gerçekleştiren Derik kaymakamı Hakan Kafkas zeytinyağı üretiminin ardından kalan prina yağını projeye temin etti. Böylece 2018 yılında 24’ü Suriyeli olmak üzere 44 kadınla yola çıktık. Projemiz 2019 yılında 30 kadınla devam etti. Projemizle birlikte Mardin’de Suriyeli ve yerel kadınlar ilk kez bir kooperatif kurdu.”
“KİMYASAL BARINDIRMAYAN BİR SABUN ÜRETİYORUZ”
“Üretim aşamasında ilk olarak yağımızı kaynatıyoruz ve bu yağ belli bir ısınma noktasına geldikten sonra sabun hamurunu elde etmek için ihtiyaç duyulan kostiği ekliyoruz. Üretim sırasında ilk aşamada kostik oranımız yüzde 13 ancak özel üretim teknelerimizle kaynama devam ederken hamurlaşan sabuna sürekli olarak yağmur suyu ekliyoruz. Bu yağmur suyu ile kazanlarımızın altında bulunan musluklardan sabunun içerisindeki kostiği akıtarak bu oranı yüzde 7’lere kadar düşürüyoruz. Mevcut sabunlardaki kostik oranı Halep sabununa göre daha yüksek. Kostik oranının yüksek olması sabun hamurunun hızlıca sertleşmesine neden olur. Halep sabunlarımız ise 1 ila 3 ay arasında kurur. Çünkü yüzde 93 yağ bazlı, saf zeytinyağından elde edilen, kimyasal barındırmayan bir sabun üretiyoruz. “
HALEP SABUNU MARDİN’DEN DÜNYAYA AÇILACAK
“Halep sabunu projemizde istediğimiz noktaya geldik. Kadınlarımız şu ana kadar 20 bin kalıp sabun üretti. Sabunlar Artuklu Topraktan Tabağa Toplumsal Kalkınma Kooperatifi aracılığı ile satışa sunulacak. Kadınlarımızdan haberdar olan birçok kişi de sabun satışını yapılması için merakla bekliyor. Bu sabunların daha çok kişiye ulaşması için kooperatifle çalışmalar devam edecek. İlk günden bu yana projelerimizde yanımızda olan ve bizlere önderlik eden AK Parti İzmir Milletvekili Ceyda Bölünmez Çankırı’ya teşekkür ediyorum. Sadece kadınların yer aldığı projemizde her geçen gün daha fazla kadına istihdam sağlamaya devam edeceğiz. ”