TURİZMİN SESİ-HABER MERKEZİ
Bora ÖZGEN
İstanbul(TURİZMİN SESİ)-Avrupa Komisyonu'nun kültür programı kapsamında, Avrupa Konseyi ve Europa Nostra'nın 2002'den beri ortaklaşa yürüttüğü Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü / Europa Nostra Ödülleri, dört kategoride verilmektedir; koruma, araştırma, kişi ve kurumlarda olağanüstü hizmet, eğitim ve bilinç geliştirme. 2012 yılı ödül programı kapsamında kazanan 28 proje, 31 ülkeden gönderilen toplam 226 proje arasından seçildi.
Koruma kategorisinde Türkiye'den ödüle layık bulunan İlyas Bey Külliyesi Koruma-Onarım, Çevre Düzenlemesi ve Sergileme Projesi, Mimar Cengiz Kabaoğlu'nun müellifliğinde gerçekleştirildi. 1404 yılında inşa edilmiş olan İlyas Bey Külliyesi Aydın'ın Didim ilçesine bağlı, Menteşe Beyliği'nin başkentliğini yapmış Balat'taki Milet antik kenti içinde yer almaktadır. Koruma kategorisi jürisi yaptığı açıklamada, külliyenin dokümantasyonundaki yüksek kalitenin ve yapı kalıntılarına yapılan hassas müdahalenin bu projeye ödül verilmesinde önemli rol oynadığını vurguladı.
Kişi ve kurumlarda olağanüstü hizmet kategorisinde ise, Allianoi Girişimi ve Allianoi kazı başkanı Dr. Ahmet Yaraş ödüle layık bulundu. 2004 yılında kurulan Allianoi Girişimi dünyanın en iyi korunmuş Roma sağlık kentlerinden biri olan Allianoi'nin Yortanlı Barajı'nın suları altında kalmaması için uzun yıllar mücadele etti. Allianoi'nin sular altında kalmasını engellemek üzere 13 değişik dava açıldı, yöre köylülerinden Avrupa Parlamentosu ve Komisyonu'na uzanan çok katmanlı bir iletişim ağı oluşturuldu. Ödül jürisi, bu önemli miras alanını unutulmuşluktan kurtarmak için yürütülmüş olan uzun soluklu kampanya, kültürel mirasın ülke yetkilileri tarafından nasıl yönetilmesi gerektiği konusunda dünyaya güçlü bir örnek sunmaktadır değerlendirmesinde bulundu.
2012 yılı ödülleri, Avrupa Komisyonu'nun Eğitim, Kültür, Çok Dillilik ve Gençlikten Sorumlu Üyesi Androulla Vassiliou ve Europa Nostra Başkanı dünyaca ünlü tenor Plácido Domingo'nun da katılımıyla, 1 Haziran 2012 tarihinde Lizbon'da yapılacak tören ile sahiplerini bulacak.
Avrupa Komisyonu ve Europe Nostra 2012 Avrupa Birliği Kültür Mirası Ödülü / Europa Nostra Ödülleri'ni kazananları bugün açıkladı. Ödüller, 1 Haziran günü Avrupa Komisyonu'nun Eğitim, Kültür, Çok Dillilik ve Gençlikten Sorumlu Üyesi, dünyaca ünlü tenor ve Europa Nostra Başkanı Plácido Domingo'nun da katılımıyla, Lizbon'daki Jerónimos Manastırı'nda yapılacak ödül töreniyle sahiplerine verilecek. Etkinliğe ayrıca organizasyonun hamileri olan Portekiz Cumhurbaşkanı Aníbal Cavaco Silva ve Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso da katılacak. Kazanan 28 projeden altısı, 2012'de kültür mirası alanında en üstün başarılara verilen "büyük ödül"ün sahibi olacak.
"Avrupa'nın kültür mirasının dünyada eşi benzeri yoktur" diyen Komisyon üyesi Vassiliou, "Avrupa Birliği Kültür Mirası Ödülü; koruma, araştırma, öğretim, mesleki eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarının yanı sıra bireyler ve gruplar tarafından verilen özel hizmetlerde de mükemmelliği ön plana çıkarıyor. Bu yıl ödül kazananları, asla hafife almamamız gereken muazzam zenginlik ve çeşitlilikteki mirasımızı bizlere yeniden hatırlattıkları için tüm samimiyetimle kutluyorum. Bu miras, gelecek nesiller için bizim korumamız altındadır" diye konuştu.
Europa Nostra Başkanı Plácido Domingo ise "Kültürel miras alanındaki üstün çalışmaları kutlarken Avrupa Komisyonu'nu bir kez daha yanımızda görmekten büyük mutluluk duyuyorum. Ayrıca, teklif aşamasındaki 'Yaratıcı Avrupa' (Creative Europe) programı kapsamında paylaştığımız hedefleri desteklemekteki kararlılığını açıkça gösterdiği için de Komisyon'u tebrik etmek istiyorum. Avrupa fonları hayati önem taşıyor; bu fonlar geçmişimizi hayata döndürmemize ve hazinelerimizi gelecek için korumamıza yardımcı olan yaratıcılığı ve yenilikçiliği güçlendiriyor" dedi.
Kazanan 28 proje, 31 ülkeden gönderilen toplam 226 proje arasından seçildi. Ödüller dört kategoriye bölündü: koruma, araştırma, özel hizmet ve öğretim, mesleki eğitim ve bilinçlendirme. Her kategori, Avrupa'nın dört bir yanından gelen bağımsız uzmanların oluşturduğu kategoriye özel jüriler tarafından oylandı. Tüm kazananlar bir plaket veya hatıra ödülü alacak. Altı "büyük ödül"ü kazananların her biri de 10.000 Euro para ödülünün sahibi olacak.
Kültürel miras, istihdam yaratma ve büyüme alanında önemli ancak genellikle hak ettiği değeri görmeyen katkılarda bulunuyor. Kültürel ve yaratıcı sektörlerin önemli bir parçası olan bu sektör AB'de 8,5 milyon kişiye istihdam sağlarken, Avrupa GSYİH'sına katkısı da %4,5'a kadar çıkıyor. Kamu ve özel kuruluşlar tarafından kültürel mirasın korunması için her yıl tahmini 5 milyar Euro harcanıyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yayınlanan rakamlara göre, dünya turizminin %40'ının kültürel bir boyutu bulunuyor. Kültürel miras sürdürülebilir kalkınma ve sosyal kaynaşmanın da en önemli kaynaklarından biri.
Ödüller, 2007 senesinden bu yana kültürel mirasla ilgili projelerin finansmanına yardımcı olmak amacıyla yaklaşık 30 milyon Euro yatırım yapan Avrupa Birliği Kültür Programı tarafından destekleniyor. Etkinliği AB fonu alan başka programlar da destekliyor; Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu 2007-2013 yılları arasında kültürel çalışmalara 6 milyar Euro ayırdı. Bu rakamın 3 milyar Euro'su kültürel mirasın korunması ve onarımına, 2,2 milyar Euro'su kültürel altyapının geliştirilmesine ve 775 milyon Euro'su da mesleki eğitim, sanat ve kültürel miras eğitimi vb. gibi kültürel hizmetlerin ek finansmanına tahsis edildi. Ayrıca Araştırma ve Teknolojik Gelişim için AB Çerçeve Programları aracılığıyla da 1998 senesinden bu yana 150 milyon Euro'luk bir fon kullandırıldı.
2012 Avrupa Kültür Mirası Ödülü / Europa Nostra Ödül töreni, Europa Nostra'nın her yıl düzenlediği Avrupa Mirası Kongresi kapsamında 1 Haziran günü Lizbon'da gerçekleştirilecektir.
Gelecek seneki ödül organizasyonu için son başvuru tarihi 1 Ekim 2012 olup, ödül töreni Haziran 2013'te Atina'da düzenlenecektir.
Daha fazla bilgi için:
Kazanan projelerin sunumları (Europa Nostra web sitesi) //ec.europa.eu/culture
Androulla Vassiliou's website (Androulla Vassiliou'nun web sitesi),
Twitter: @VassiliouEU
//flickr.com/photos/europanostra
//www.youtube.com/europanostrachannel
2012 Ödüllerini Kazananlar (ülkeye göre alfabetik sırayla listelenmiştir)
Kategori 1 Koruma
- Institut de Sociologie Solvay, Brussels, BELGIUM (Institut de Sociologie Solvay, Brüksel, BELÇİKA)
- "Second Temple Cycle'' painted wall panels of Kunststätte Bossard, Jesteburg, GERMANY ("Second Temple Cycle'' (İkinci Tapınak Döngüsü) duvar resimleri Kunststätte Bossard, Jesteburg, ALMANYA)
- The Averof building - School of Architecture, National Technical University, Athens, GREECE (Averof binası- Mimarlık Fakültesi, Ulusal Teknik Üniversite, Atina, YUNANİSTAN)
- Windmills of the Monastery of St John the Theologian, Chora, Patmos, GREECE (Aziz Yuhanna Manastırının Yel Değirmenleri, Chora, Patmos, YUNANİSTAN)
- Ancient Citadel at Aghios Andreas, Siphnos, GREECE (Aghios Andreas'taki Antik Kale, Siphnos (Yavuzca), YUNANİSTAN)
- The Royal Spanish College, Bologna, ITALY (İspanya Kraliyet Koleji, Bologna, İTALYA)
- Liubavas Manor Watermill Museum, Vilnius, LITHUANIA (Liubavas Manor Su Değirmeni Müzesi, Vilnius, LİTVANYA)
- The Portuguese Synagogue Complex, Amsterdam, THE NETHERLANDS (Portekiz Sinagog Kompleksi, Amsterdam, HOLLANDA)
- The Six Historical Organs of the Basilica of Mafra, PORTUGAL (Mafra Bazilikası'ndaki Altı Tarihi Org, PORTEKİZ)
- Golia Monastery, Iaşi, ROMANIA (Golia Manastırı, Iaşi, ROMANYA)
- Fortifications of Pamplona, SPAIN (Pamplona İstihkamları, İSPANYA)
- Ene.térmica, National Energy Museum, Ponferrada, SPAIN (Ene.térmica, Ulusal Enerji Müzesi, Ponferrada, İSPANYA)
- Number 2 Blast Furnace, Sagunto, SPAIN (2 Numaralı Maden Eritme Ocağı, Sagunto, İSPANYA)
- Miletos Ilyas Bey Complex, Balat, TURKEY (Milet İlyas Bey Külliyesi, Balat, TÜRKİYE)
- The Poundstock Gildhouse, Bude, Cornwall, UNITED KINGDOM (Poundstock Malikanesi, Bude, Cornwall, BİRLEŞİK KRALLIK)
- Leighton House Museum, London, UNITED KINGDOM (Leighton Evi Müzesi, Londra, BİRLEŞİK KRALLIK)
Kategori 2 Araştırma
- Innovative protocol for the conservation of paintings on canvas, Paris, FRANCE (Tuval üzerine yapılan resimlerin korunması için yenilikçi protokol, Paris, FRANSA)
- The Augustus Botanical code of Ara Pacis, Rome, ITALY (Ara Pacis'in Augustus Botanik kodu, Roma, İTALYA)
- Restoration study for the Nolla Palace, Meliana, SPAIN (Nolla Sarayı için Restorasyon Çalışması, Meliana, İSPANYA)
Kategori 3 Özel hizmet
- The Piraeus Bank Group Cultural Foundation, Athens, GREECE (Piraeus Bank Group Kültür Vakfı, Atina, YUNANİSTAN)
- Paraschiva Kovacs, Satu Mare, Harghita county, ROMANIA (Paraschiva Kovacs, Satu Mare, Harghita ilçesi, ROMANYA)
- Allianoi Initiative and Dr. Ahmet Yaras, Allianoi, TURKEY (Allianoi İnisiyatifi ve Dr. Ahmet Yaraş, Allianoi, TÜRKİYE)
- The Society for the Protection of Ancient Buildings, London, UNITED KINGDOM (Antik Binaları Koruma Derneği, Londra, BİRLEŞİK KRALLIK)
Kategori 4 Öğretim, mesleki eğitim ve bilinçlendirme
- The Seaweed Bank, Laesoe DENMARK (Yosun Çatılar, Laesoe DENMARK)
- Work and restoration expertise in the rural areas of Joensuu, FINLAND (Joensuu'nun kırsal bölgelerinde çalışma ve restorasyon uzmanlığı, FİNLANDİYA)
- Teaching manual: The Fortifications of Vauban, Besançon, FRANCE (Öğretim kılavuzu: Vauban İstihkamları, Besançon, FRANSA)
- Improve a Heritage Site - Norwegian Heritage Foundation, Vågå, NORWAY (Bir Kültürel Miras Sahasını Islah Etmek Norveç Mirası Vakfı, Vågå, NORVEÇ)
- Crossing Cultures: Transforming the Ashmolean Museum, Oxford, UNITED KINGDOM (Kesişen Kültürler: Ashmolean Müzesi'nin Dönüşümü, Oxford, BİRLEŞİK KRALLIK