ÜZÜM İŞLENDİ DEĞER KAZANDI

TURİZMİN SESİ

---

Türkiye'nin yaş sebze ve meyve ambarlarından Mersin'in "Tarsus Beyazı" ile ünlü yöresi Tarsus ile Çamlıyayla ilçelerinde, köylü kadınlar, elde kalan üzümü işleyerek ekonomiye kazandırıyor. Yörede, hemen hemen her evde, ipe dizilmiş cevizin nişasta ile kaynatılmış üzüm suyuna batırılmasıyla yapılan bandırma üretilerek tüketiciye sunulmak üzere Türkiye'nin dört bir yanına gönderiliyor. Üzüm, önce çuvallara doldurulup "Şırana" denilen ahşap teknelere konularak eziliyor. 'Şıra' ya da 'şerbet' denilen üzüm suyu, altı odunla yakılan kazanda, kireç içeren ve kayalar arasında bulunan beyaz renkli bir miktar beyaz pekmez toprağı konularak yaklaşık 4 saat kaynatılıyor ve daha sonra da dinlenmeye bırakılıyor.

Kazanın içerisindeki pekmez toprağı tabana çöktükten sonra yüzeye çıkan şerbet, nişasta ekledikten sonra belli bir kıvama gelmesi için bir süre daha kaynatılıyor. Nişasta ile katılaşan şerbete "palıza" adı veriliyor. Daha önceden ipe dizilen cevizler bu karışımın içine daldırılıp, palıza ile adeta sıvanması sağlanıyor. Palıza içinden çıkarılan ve bandırma adı verilen cevizli ipler, uçlarına bağlanmış olan çatallar vasıtasıyla asılarak kurumaya bırakılıyor.

PESTİL VE PEKMEZ
Üzüm suyundan yayla bandırmasının yanı sıra yazma veya muska denilen pestil ve pekmez de üretiliyor. Pestil yapımı için hazırlanmış palıza ince bezler üzerine serilip, çamaşır gibi iplere asılarak güneşte kurutulmaya bırakılıyor. Kurutma işlemenin tamamlanmasının ardından palıza, pestil olarak bezden ayrılıyor. Pestillere daha sonra içerisine ceviz konularak muska şekli veriliyor. Yayla bandırmasının kilosu 20-25 TL, pestilin kilosu 16 TL, pekmezin kilosu ise 6-8 TL arasında satılıyor.
Çamlıyayla Ziraat Odası Başkanı Ali Ilıca yörede ü retilen üzümün yüzde 70'inin sofralık ve şaraplık olarak, yüzde 30'nun da işlenip katma değer kazandırılarak pekmez, bandırma ve pestil yapımında değerlendirildiğini bildirdi.

Ilıca, geçen yıl ilçede, 9 bin 500 dekarlık alanda bağcı lık yapıldığını, ancak ortaya çıkan floksera hastalığı nedeniyle bağ alanının 8 bin dekara düştüğü, üretim azlığına rağmen üzümün kilosunun 30-50 Kuruştan satılabildiğini kaydetti. Ali Ilıca, pekmez, bandırma ve pestile dönüştürülen üz ümün üreticisine daha fazla gelir sağladığına dikkati çekerek, geleneksel yöntemlerle gerçekleştirilen üretimin zahmetli bir iş olduğunu, ancak ürünün değerlendirilmesi ve talep dolayısıyla yaygın olarak sürdürüldüğünü bildirdi.