Türkiye’den Mutfak Hikâyeleri Bir Kitapta Derlendi

TURİZMİN SESİ

Prof. Dr. Sibel Özilgen ve Doç. Dr. Özge Samancı, Türk mutfak kültürünü kayıt altına almak ve geleneksel dokusunu koruyarak gelecek nesillere aktarmak amacıyla özgün bir çalışmaya imza attı. Türkiye’nin 15 şehrinin mutfak sırları ve anılarının, o şehirlerde yaşamış kişilerin ağzından yazıya dökülmesini sağlayan Özilgen ve Samancı, hafızalarda yer eden en güzel anekdotları “Hikâyeleriyle Türk Mutfağı” kitabında topladı. 

Türkiye’de kurulan ilk gastronomi ve mutfak sanatları bölümü olan Yeditepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü’nde 2015 yılında öğrencileri de içine alarak başlatılan bir projenin ürünü olan kitap, Yeditepe Üniversitesi Yayınevi’nden çıktı. 

Gelenekten Geleceğe

Şehirlere özgü yemek kültürünü tanımanın en iyi yolu, o bölgenin kültürüyle yoğrulmuş,  ocağında pişen yemeği kaşıklamış ve mutfağında nice tencereler kaynatmış insanlardan dinlemek. Mutfak kültürü mirasımız için başlangıç niteliğinde bir kaynak oluşturacak kitap için Prof. Dr. Sibel Özilgen ve Doç. Dr. Özge Samancı moderatörlüğünde, gönüllü öğrencilerden ve eğitmenlerden oluşan bir çalışma grubu, kendi ailelerinin ya da başka şehir ve köylerin mutfak kültürü geçmişine yolculuk yaptı; yaşadığı kentin, köyün yemek kültürünü hatırlayan veya yaşatan, çoğunlukla kadınlardan oluşan, Türkiye’nin on beş farklı şehrinden 60-65 yaş üstü kişilerle söyleşiler gerçekleştirdi.

Yemek ve sofra hikâyeleri, yemeğin hazırlandığı mutfaktan paylaşıldığı sofraya kadar farklı pencerelerden sorularla ele alındı. Her görüşme kendi hikâyesini oluşturdu.   

Mekân olarak mutfak, yemeğin pişirildiği ocak, fırın, tandır gibi mutfakta kullanılan ekipman, mutfakta kullanılan gıda maddelerinin nasıl sağlandığı, tüketilen gıda maddeleri, yiyecek saklama ve pişirme teknikleri, farklı öğünlerde tüketilen gıdalar ve yemek çeşitleri, içecekler, sofra araç-gereçleri ve sofra adabı, doğum, düğün ve sünnet gibi özel günlerde hazırlanan yemekler bu söyleşilerin konusu oldu. 

Standart Reçeteler Oluşturuldu

Gençler için bir ilham kaynağı olacak niteliğe sahip kitapta yer alan anlatımların ışığında 15 şehrin özgün yemekleri Yeditepe Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü eğitmenleri Fahri Demir, Sertan Çavuşoğlu ve Yavuz Efe Başeğmez tarafından denendi ve standart reçeteler haline getirildi. 

“Kültürümüz Yaşadığı Sürece Yaşarız”

Prof. Dr. Sibel Özilgen, “Kültürümüz yaşadığı sürece yaşarız” diyerek, kitaba ilişkin şunları söyledi: “Bizim bu kitabı oluşturmaktaki temel amacımız bölümümüzün kuruluş felsefesi doğrultusunda Türk mutfak kültürünü korumak, kayıt altına almak, tanıtmak ve dokusunu bozmadan yenilikçi bir bakış açısıyla gençlerimize taşımak yolunda bir adım daha atmaktı. Bu amaç doğrultusunda gençlerle birlikte yola çıktık ve kendisini anlatan 15 sıcacık hikâye ile geri döndük.” 

Kaynak Niteliği Taşıyor

Doç. Dr. Özge Samancı da, “Hikâyeleriyle Türk Mutfağı kitabı Türkiye’nin farklı şehirlerinde yaşamış olan büyüklerimizle gerçekleştirilen yemek kültürü odaklı sözlü tarih görüşmelerinden oluşuyor. Her görüşme kendi içinde başka hikaye ve detaylar barındırıyor. Türkiye’nin zengin gastronomi mirasına dikkat çeken bu kitap yemek kültürü alanında yapılacak olan çalışmalar için birinci kaynak niteliği taşıyor” diye konuştu.