18. yüzyılın sonunda, Ermeni Mıkhitarist Manastırı’nda yazılan ve Venedik Karnavalı’nda düzenli olarak icra edilen ilk modern Türkçe oyunlar, yazıldıkları tarihten yaklaşık iki asır sonra kendilerine hayat veren Ermeni rahiplerin doğduğu ülkeye, Türkiye’y
TURİZMİN SESİ
Ermenilerin modern Türkçe tiyatronun kuruluşuna yaptıkları önemli katkı çoğumuz tarafından bilinir. Fakat araştırmalar, genellikle 1800’lü yılların ikinci yarısında İstanbul’da kurulup gelişmiş olan profesyonel Ermeni tiyatro grupları, bunların Türkçe verdikleri temsiller ve Türkçe icra edilen tiyatroya sundukları katkılar noktasında yoğunlaşır. Oysa Ermeni tiyatrosunun Türk tiyatrosuyla ilişkisi bu dönemden çok daha önce, henüz İstanbul’da ne modern bir Ermeni, ne de modern bir Türk tiyatrosundan bahsetmenin mümkün olmadığı yıllarda, Venedik’te Mıkhitaristlerin San Lazzaro (Surp Ğazar) Adası’ndaki manastırlarında başlamıştır.
San Lazzaro Adası’nda, çoğu Osmanlı ülkesinde doğmuş olan Mıkhitarist Ermeni Rahipler tarafından yazılıp günümüze kadar ulaşan Ermeni harfli en eski Türkçe tiyatro metinleri 1790'lı yıllara aittir. Ancak bu eserler bugüne kadar ne Türk, ne de Ermeni araştırmacılar tarafından ayrıntılı biçimde incelememişlerdir. Başta Metin And olmak üzere bazı araştırmacılar eserlerinde bu oyunlardan sadece birkaç satırla bahsetmekle yetinmişlerdir. Ve sonuçta Türkiye'de Batılı anlamdaki tiyatronun, bir edebi tür olarak, Şinasi'nin 1860'ta yazdığı Şair Evlenmesi ile başladığı konusunda genel bir kanaat oluşmuştur. Söz konusu oyunlara yönelik ilk ciddi araştırma 1984 yılında Venedik Ca' Foscari Üniversitesi'nin Doğu Dilleri ve Edebiyatları bölümünü bitirme teziyle uğraşırken Yervant Baret Manok tarafından gerçekleştirilmiştir. Ancak bu değerli çalışma o tarihlerde çok fazla ilgi görmemiş ve araştırmacı tarafından değerlendirileceği günü beklemek üzere rafa kaldırılmıştır. İşte şimdi bu değerli çalışmanın Türkiyeli okurlarla buluşma zamanı! 18. yüzyılın sonunda, Ermeni Mıkhitarist Manastırı’nda yazılan ve Venedik Karnavalı’nda düzenli olarak icra edilen ilk modern Türkçe oyunların, yazıldıkları tarihten yaklaşık iki asır sonra kendilerine hayat veren Ermeni rahiplerin doğduğu ülkeye, Türkiye’ye gecikmeli dönüşü Bgst Yayınları ve Anadolu Kültür arasındaki işbirliği çerçevesinde gerçekleştiriliyor.
TANITIM ETKİNLİĞİ VE YAZARLA TANIŞMA
Kitabın tanıtım etkinlikleri kapsamında yazar Yervant Baret Manok ve Ermeni Mıkhitaristlerinin Kültürel Çalışmaları konusunda
dünyadaki en önemli araştırmacılardan birisi olan Prof. Boğos Levon Zekiyan’ın konuşmacı olarak katılacağı iki buluşma gerçekleştirilecek.
19 Aralık Çarşamba Saat 19:30’da, Cezayir Toplantı
Salonu
Katılım için irtibat numarası:
Ayşan Sönmez 0535 360 21 91 (
Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu)
Yervant Baret Manok kimdir?
1958 yılında
İstanbul'da doğan Yervant Baret Manok, Mıkhitaristlerin
İstanbul - Pangaltı'daki ve Venedik'teki
okullarında
eğitim gördükten sonra
Venedik Ca' Foscari
Universitesi'nden mezun olarak "Doğu Dilleri Ve Edebi
yatları" dalında "Dottore Magistrale" ünvanını aldı. Daha sonra Fransa’ya yerleşti ve halen orada yaşamaktadır. Öncelikli araştırma alanları geçmişte ve bugün Ermeni ve Türk halklarının ilişkileri ve karşılıklı etkileşimleridir. 25 yıldan beri
Venedik Ca' Foscari
Üniversitesi’nce her yıl Ağustos ayında düzenlenen Ermeni dili ve uygarlığı hızlandırılmış yaz kursunda eğitmenlik yapmaya devam etmektedir.
Boğos Levon Zekiyan kimdir?
1943’te
İstanbul’da doğdu. 1949 ve 1959 yılları arasında ilköğrenimini Sakızağacı’ndaki Mığhitaryan
Okulu’nda, ortaöğrenimini Venedik’teki Moorat-Raphael Koleji’nde tamamladı. 1952 ve 1968 yılları arasında ise Roma’daki Pontificia Università Gregoriana’da Felsefe ve Teoloji bölümlerini bitirdi, Doğu Teolojisi ve İnanç Sistemleri üzerine çalıştı. 1971 ve 1986 yılları arasında
İstanbul’da İtalyan Lisesi, Pangaltı Lisesi ve Getronagan Lisesi’nde öğretmenlik, Venedik’te de Moorat-Raphael Koleji’nde öğretmenlik ve müdürlük yaptı.
1974–81 yıllarında Venedik’teki San Lazzaro Ermeni Akademisi Sekreteri ve 1976–91 yıllarında Milano’daki “Centro di Studi e di Documentazione della Cultura Armena”da Edebi
yat ve Tarih Uzmanı olarak çalıştı. 1976’tan beri
Venedik Ca’ Foscari
Üniversitesi Ermeni Dili ve Edebi
yatı Bölüm Başkanlığını ve 1984’den beri
Venedik Üniversitesi’nde düzenlenen Ermeni Dili ve
Kültürü-Yoğunlaştırılmış Yaz Kursları Direktörlüğünü yapmaktadır.
Ayrıca Roma’daki “Pontifical Institute of Oriental Studies”in Başkanı, “Italiarmenia”
Derneği başkan yardımcısı ve
yönetim kurulu üyesi ve “Padus-Araxes”
Derneği’nin başkanı ve dört kurucusundan biridir. Türkçe, İtalyanca, Ermenice, İngilizce, Almanca ve Fransızca olarak yayımlanmış çok sayıda kitabı ve
makalesi bulunmaktadır
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.