İZİNSİZ KELEBEK AVCILARI

TURİZMİN SESİ

---

Kelebek ve böcekler üzerine çalışma yürüten ve bu çalışması için aynı fakültede öğretim üyesi olan eşi Yrd. Doç. Dr. Muhabbet Kemal Koçak ile Van'ın Çatak ilçesine giden Prof. Dr. Ahmet Öner Koçak, ilçenin k ırsal kesiminde ellerinde tül kepçelerle kelebek toplayan iki kişiyi fark etti.

Prof. Dr. Koçak'ın, durumu bildirmesinin ardından olay yerine giden Jandarma Komutanlığı ekipleri, bu kişileri, ellerinde iki adet tül kepçe ve böcek öldürmek için kullanılan 4 adet siyanürlü kavanoz ile yakaladı.
Jandarma Komutanlığı ekipleri, bu kişilerin topladıkları materyaller ile siyanürlü kavanozlara el koydu. Jandarma Komutanlığındaki işlemlerinin ardından Van Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şubesine getirilen iki kişiye para cezası verildi. Prof. Dr. Ahmet Öner Koçak, geçmiş yıllardan bu yana yabancıların, Van ve çevresinden böcek ve bitki türlerine ait örnekleri, izin almadan toplayıp yurt dışına çıkardığını bildiklerini ifade etti.

Prof. Dr. Koçak, şunları kaydetti: "Biz arazide kendi araştırmamızı yaparken, o bölgede kelebek toplayan iki kişiyi gördük. Bunun üzerine Jandarma Komutanlığına haber verdik. Ekiplerin arazide yaptığı çalışma sonucunda bu kişiler, bulundukları bölgeden indirildi. Yapılan incelemede bunların izin almadan tamamen kendi hesaplarına, ticari amaçlı kelebek topladıkları anlaşıldı."

Prof. Dr. Ahmet Öner Koçak, Fransız uyruklu söz konusu kişilerin, daha sonra karakola davet edildiğini anlatarak, karakola götürülen eşyalar arasında, kelebeklerin öldürülmesi amacıyla kullanılan ve içinde ciddi oranda siyanür bulunan kapların yer aldığını vurguladı.
Söz konusu kişilerin, topladıkları böcekleri, potasyum siyanürlü kaplara koyarak öldürdüklerini belirten Koçak, bu maddenin aynı zamanda insan sağlığı açısından da tehlikeli olduğunu ifade etti.

Fransız uyruklu bu kişilerin, bilimsel araştırma için kelebek toplamadığını, ticari amaçlı kelebek topladığını vurgulayan Prof. Dr. Koçak, "Türkiye'ye özgü endemik olan nadir türler, kaçak olarak yurt dışına çıkarılmaktadır. Yurt dışında ise bu toplanan kelebek ve böceklerin pazarları, borsaları vardır. Avrupa Birliği ülkelerinde para borsası gibi böcek borsası vardır. Yasa dışı topladıkları materyalleri, yasa dışı paraya çeviriyorlar" dedi.
Kelebek ve böcek gibi materyallerin yurt dışına sıkça kaçırıldığını, Türkiye'nin kaçırılan ülke konumunda olduğunu anlatan Prof. Dr. Koçak, "Şu anda Türkiye, kaçakçılar cenneti konumundadır. Bilimsel amaçla yaptığımız çalışma sırasında, birtakım yabancı unsurları çalışma alanımızda görmemiz, inceleyeceğimiz materyale, onların bizden önce müdahale etmesi, çok rahatsız edici bir durum" dedi.

Yabancıların, yurt dışına çıkardıkları ve henüz tanımlanmayan materyalleri, bilim dünyasına kendi değerlendirmeleri doğrultusunda tanıttıklarını anlatan Prof. Dr. Koçak, şunları kaydetti: "İlk kez bilim dünyasına tanıtılacak canlıya da bilimsel isim vereceklerdir. Bu durumda bazı sıkıntılar ortaya çıkmaktadır. Kimi zaman bazı ülkelerin ve milletlerin hoşuna gitmeyen isimler seçilebilmektedir.

Mesela, 2002-2003 yıllarında Rusların buraya gelip yasa dışı topladığı bazı materyaller, Moskova'ya götürüldü. Van ve çevresinde bulunan yeni bir kelebeğe (vaspurakani) adı verildi. Bu da tarihte Van yöresinde hüküm sürmüş bir Ermeni Krallığı 'nın ismiydi. Onlara, adeta teşekkür amaçlı bir isim vererek, duygularını dile getirdiler." Polis yetkilileri ise söz konusu 2 turistin para cezası kesildikten sonra serbest bırakıldığını ifade ettiler.