İRANLI TURİZMCİLERE VAN ANLATILDI

TURİZMİN SESİ

---

Ayanis Turizm Seyahat Acentesi Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Tunçdemir'in organizasyonuyla 3 günlük gezi amaçlı Van'a gelen İranlı turizmciler Vali Karaloğlu'nun verdiği yemeğe katıldı. Vanlı sektör temsilcilerin de katıldığı Merit Şahmaran Otel'deki yemeğe Vali Karaloğlu'nun yanı sıra Yardımcısı Atay Uslu, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAK) Genel Sekreteri Emin Yaşar Demirci, İl Kültür ve Turizm Müdürü Muzaffer Aktuğ, Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı (VATSO) Mirza Nadiroğlu ve Vanlı turizm sektör temsilcileri katıldı. Sıcak bir ortamda yenilen yemek sonrası Türk heyetine başkanlık yapan Van Valisi Münir Karaloğlu, İran heyetine başkanlık yapan Tahran Turizm Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Mohammad Hossein Kirmani ve beraberindeki turizmcilerle iki ülke arasındaki turizm, sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi masaya yatırıldı. Toplantı Vali Yardımcısı Atay Uslu'nun Van'ın turizm ve kültürel değerlerinin tanıtıldığı slayt sunumuyla başladı. Daha sonra iki ülke heyetleri Kapıköy-Razi Sınır Kapısı'nın açılmasıyla başlayan turizmin canlandırılması noktasındaki istek ve taleplerini dile getirdi. Vali Karaloğlu, her iki taraftan da söz hakkı isteyen herkesi dinledikten sonra bir değerlendirme yaptı.

-“KAKÖY-RAZİ KAPISI AÇILINCA HOY İLE VAN 1,5 SAATE İNDİ”
Türkiye ile İran İslam Cumhuriyeti'nin bölgesinin iki güçlü ülkesi, iki dost ve kardeş ülkesi olduğunu hatırlatan Karaloğlu, Türkiye ile İran arasındaki en son sınırın ise 1637 Kasr-i Şirin antlaşmasıyla belirlenmiş ve ondan sonra da hiç değişmediğini kaydetti. Bu kadar uzun bir barış süresine karşın iki ülkenin ilişkilerini geliştirme noktasında tam olarak kullanamadığını ifade eden Karaloğlu, şunları kaydetti: “ Sadece Van ilinin İran'la kara sınırı yaklaşık 320 kilometredir. 320 kilometre de Nisan ayına kadar hiçbir kapımız yoktu. Biz Hoy'a gitmek için 'kulağı tersten tutar' gibi ya Urumiye veya Bazergan üzerinden gitmek zorundaydık. Ama şimdi Van ve Hoy çok yaklaştı. Yollarımız tamamlandığında Van'dan çıkan birisi 1,5 saatte Hoy'a, Hoy'dan çıkan birisi yine 1,5 saatte Van'da oluyor. Bize en yakın Türk şehri Bitlis'tir. Biz de oraya 1,5 saatte gidiyoruz. Bu yakınlığı biz ilişkilerimize yansıtabilirsek, turizm ilişkilerimize, kültür ilişkilerimize, spor ilişkilerimize, öğrenci değişikliğine yansıtabilirsek hem iki ülke hem de iki şehir de kazanacaktır” dedi.

-“TÜRKİYE'DEN BİRÇOK İNSAN ŞEMS-İ TEBRİZİ'NİN KABRİNİN HOY'DA OLDUĞUNU BİLMİYOR”
İran ile Türkiye'de yaşayan halkların çok ortak paydası olduğunu anımsatan Karaloğlu, bu ortak değerlerin başında ise Mevlana Hazretleri ve Şems-i Tebriz geldiğini kaydetti. Ancak Türkiye'de çok az insanın Şems-i Tebrizi'nin kabrinin Hoy'da olduğunu bildiğini, kendisinin bile Van Valisi olarak Hoy'a geldiğinde öğrendiğini bildiren Karaloğlu, toplantıda gündeme getirilen talep ve önerileri cevapladı. “Şimdi İranlı dostlarımız 'Şems-i Tebrizi'nin mezarı Van'dan sadece 1,5 saat mesafede' diye Türkiye'nin herhangi bir yerinde bunun tanıtımını yaparlarsa bunun karşılığını mutlaka bulacaklardır. Bunu kesinlikle ciddiye almanız lazım. Bu Hoy için çok büyük bir avantajdır. Bu Hoy'un avantajını da Van için de bir avantaj olarak görüyoruz. Ama bunu yapabilmek için Türkiye'nin çeşitli şehirlerinde başta Van da olmak üzere, tanıtım yapmakta sanırım İranlı dostlarımıza düşer”

-“KAPIKÖY-RAZİ SINIR KAPISININ BÜYÜK ARAÇLARA AÇILMASI İÇİN RAZİ'DEKİ YOLUN BİRAN ÖNCE BİTMESİ GEREKİYOR”
“Kapıköy-Razi Sınır kapımız açıldı. Allah'a hamd ediyoruz. Ama hala yarım açıldı. Biz bu kapının hem kamyonlara hem de otobüslere açılmasını istiyoruz ve bekliyoruz. Aslında bizim İran'la yapmış olduğumuz protokollerde 11 Eylül 2011'e kadar İran tarafı yolu bitirecekti. Kamyon ve otobüs geçişlerine bu kapıyı açacaktık. Ama maalesef İran tarafındaki yol bitirilemedi ve protokolde ön gördüğümüz kamyona ve otobüse açamadık. Ben yine İranlı dostlarımızdan kendi ülkelerinde kendi hükümetlerine, kendi bölge Valiliği'ne özellikle Urumiye Valiliği bunu yavaştan alıyor. Bizim de kanaatimiz budur. Kapıköy Sınır Kapısı ne Sero'nun alternatifidir, ne de Bazergan'ın alternatifidir. Kapıköy-Razi Kapısı kendi potansiyelini ortaya çıkaracak bir kapıdır. Bunu özellikle Urumiye'ye bölge valiliğine iyi anlatmanız lazım ki, bu yol biran önce bitsin”.

-“KAPIKÖY'DEKİ MİNİBÜS SORUNUNU ÇÖZECEĞİZ”
“Dostlarımızın dile getirdiği Kapıköy'deki minibüs konusu bir sorun. Bu sorunu çözmek için üzerinde çalışıyoruz. İnşallah en kısa zaman da yolcu minibüsü meselesini çözmüş olacağız. Biz turizm derken sadece İran'dan Türkiye'ye gelecek turistlerden bahsetmiyoruz, Türkiye'den de İran'a turistlerin gitmesini arzu ediyoruz. Onun için sizin orada yapacağınız tesis bakımından hem de Türkiye'de yapacağınız tanıtımlar çok önemli. Tabi bu gidiş-gelişi artırabilmek için mutlaka Van ile Tebriz-Tahran ve Urumiye arasında, bizim ilk önceliğimiz belki Tahran'dan önce Tebriz olabilir. Mutlaka hava yolu köprüsünü oluşturmamız lazım.”

-“UÇAK YOLCULUĞU'NDA İRAN'DAN ALINAN 50 DOLAR İNSANLARI 4,5 SAAT KARAYOLUNA MECBUR EDİYOR”
Tabi İran tarafında özellikle kısa hatlarda yurtdışına çıkarken alınan 50 doların özellikle biz Urumiye ile Van arasında uçak seferi koymak istediğimizde karşımıza çıkan en önemli sorun olmuştu. İnsanlar 50 dolar vermektense 4,5 saat karayolunun kahrını çekmeyi tercih ediyorlar. Onun için mutlaka bu 50 dolar meselesini İran tarafının çözmesi lazım. Bene bunu İran Cumhurbaşkanı 2. Yardımcısı Ali Aga Mohammedi'ye de aktardım. Ama şimdiye kadar bir gelişme olmadı. Türk tarafında olduğu gibi 10 dolar seviyelerine çekilirse bizim bu kısa hatlarda Urumiye-Van ve Tebriz-Van arasındaki uçak seferlerini başlatmamız çok daha kolay olacaktır. Biz şimdi Van'dan Almanya'nın Düseldor ve Frankfurt şehirlerine direk uçuşlar olsun çalışıyoruz. Eğer bu sağlanırsa belki Türk yolcularından çok İranlı yolculara hitap edecektir. Onun için bizim bu kısa hatları derhal oluşturup Van'a, Van'dan da Frankfurt'a, Düseldorfa ve diğer başka şehirlerine insanların uçma şansı vermemiz lazım. İranlı dostlarımız Türk şirketlerinin İran'dan daha çok uçuş yapmasını talebi vardı. Şuanda Türk firması İran'dan uçmak istiyor. Fakat İran tarafı bu frekans dediğimiz uçuş izni verme noktasında Türk şirketlerinin talebini tam olarak karşılamıyor veya karşılamıyor. Turizmciler olarak bunu kendi ülkenizde dile getirirseniz, zannediyorum sorunu daha çabuk çözeriz.

-“İRAN'DAN BANKA ŞUBESİ VE VAN'A KONSOSOLOK AÇMALARINI İSTİYORUZ”
Bizim seyahat acente temsilcilerimizden biri banka meselesini dile getirmişti. Bu gerçekten çok ciddi bir sorundur. Biz 1 yıldır Bank Mellat'ın Türkiye müdürü ve Erzurum Başkonsolosu ile konuşuyoruz. İki kez kendileri Van'a geldiler. Van'da bir şube açmak istediklerini, hatta yer baktıklarını biliyoruz. Ama ondan sonra somut bir adım gelmedi. Bu konuyu mutlaka çözmemiz lazım. Burada bir İran banka şubesinin açılması işleri daha da kolaylaştıracaktır. Bu gelişen ticaret karşısında bir banka şubesi ve bunun ötesinde bizim bir de konsolosluk talebimiz var. Erzurum'da İran konsolosluğu var. Erzurum van'a 450 kilometre uzaklıkta. Urumiye'de Türk konsolosluğu var, Urumiye'nin karşılığında Van'da da bir İran konsolosluğunun olmasını arzu ediyoruz. Bunu talep ettik. Büyükelçilikle ve İranlı muhataplarımızla görüştük. Bunu turizmcilerimizde dile getirirse, zannediyorum işimiz kolaylaşmış olur”

-“VAN YYÜ'DE FARS DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ AÇILACAK”
Tabi dil meselesini de çözmemiz lazım. Bir arkadaşımız Van'da niye üniversitemizde Fars Dili ve Edebiyatı yok diye haklı bir soru sordu. Bunu bizde rektörümüzle ve arkadaşlarımızla tartışmıştık. Onu rektörümüz sözünü verdi. İnşallah Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde (YYÜ) Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü açılacak. Ama karşı tarafta Hoy'da da bir Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü açılırsa iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesinde katkı sağlarız diye düşünüyorum”


-“KAPIKÖY'DEKİ MESAİ SAATİNİ 24 SAATE ÇIKARMAK İSTİYORUZ”
Kapıköy'deki mesai saatleri konusu dile getirildi. Bu şuanda kapıdaki en önemli sorundur. Biz Türk tarafındaki mesai saatlerini artırmayı taahhüt ediyoruz, söz veriyoruz. Ama bu benim tek taraflı karar vereceğim bir iş değil. İran tarafı eğer mesai saatlerini artırma noktasında istekli olursa, bunu taahhüt ederlerse biz hemen mesai saatlerini artırırız hatta 24 saate çıkarma noktasında da çalışma yaparız”


-“DENİZ KENARINA HALK PLAJI YAPILACAK”
Turizmcilerimizden Van denizi kenarına bir halk plajı talebi geldi. Haklı bir talep. Van'da son zamanlarda turizme yönelik tesislerin hem sayısı hem de kalitesi hergeçen gün artıyor. Mevcut otellerimiz kendilerini yeniliyor. Yeni otellerimiz yapılıyor. Yeni 5 yıldızlı otelimiz açıldı. İkincisi 2012'nin Şubat ayında açılacak. Yeni projeler yolda. Yeni 5 yıldızlı otellerimizin projeleri bitmek üzere. Van'da yeni yeni restoranlar, yeni yeni eğlence merkezleri açılıyor. Denizi kullanma, denizin kenarını kullanma noktasında da güzel gelişmeler var. Merit Şahmaran Otelin yanında 35 bin metre kare alan üzerine yeni yapılan park bitti. İçerisinde çok güzel kafe ve restoranlar olacak. Plaj konusunda da çalışmalarımız var. İnşallah gelecek sezona yetiştirirsek, gelecek sezonda da İranlı dostlarımızın istediği, arzuladığı bir halk plajına da kavuşmuş oluruz”

-“VAN'DA BU YIL YAPILAN 'İRAN FİLM GÜNLERİ'NİN HOY'DA DA 'TÜRK FİLM GÜNLERİ'NİN YAPILMASINI BEKLİYORUZ”
Hoy ile Van arasındaki kültürel ilişkiler başladı. Geçtiğimiz ay Vali Yardımcımızın başkanlığında bir heyet Hoy'a giderek bir dizi çalışmalar yapıldı. O toplantıda arkadaşlar somut olarak, kültürel, sosyal, sportif faaliyetler konusunda neler yapılabilir noktasında inşallah bu ilişkiler yakında başlayacak. Biz 2011 yılı içerisinde 1 hafta boyunca Van'da 'İran film günleri' haftası yaptık. İran'dan hem sanatçılar, hem de yönetmenler katıldı. Çok da güzel oldu. Çok da ilgi çekti. Şimdi biz Hoy'lu dostlarımızdan da, Hoy'da bir Türk filmleri haftası yapmalarını bekliyoruz. Biz Hoy valisinden de talep etmiştik. O konuda da bir somut bir proje gelmedi. Ama biz karşı tarafta da bir Türk filmleri hafta olsun ve bu her yıl devam etsin. Biz Van'da İranlı ressamların sergilerini açtık. Bu kültürel, sanatsal, sportif etkinlikleri ne kadar karşılıklı artırabilirsek gidiş-gelişlerimiz de o kadar artacaktır”

-“VAN'DA KIŞ TURİZMİ GELİŞİYOR”
Van artık kış turizmi açısından da önemli merkezlerden bir tanesi haline geliyor. Abalı Kayak Merkezi'miz çok güzel tesis oldu. Bu yıl o tesise 5 milyon dolar civarında bir para harcadık. Van Denizi'nin Turkuaz mavisini seyrederken, Artos dağında kayma imkanı var. Son olarak şunu söylemek istiyorum. Van için turizm açısından en büyük pazar İran'dır. Hoy'dur, Urumiye'dir, Tebriz'dir. Biz bu ilişkileri geliştirmek istiyoruz. Bunun için çaba sarfediyoruz. Bu ilişkileri geliştirirsek, bu pastayı büyütürsek, sınırın iki tarafındaki halkında yaşam standardını yükseltmiş oluruz. İranlı dostlarımızı Van'da ağırlamaktan son derece memnunum” diye konuştu.

YYÜ Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal ise İranlı öğrencilerin Van'da okuması için ilk etapta Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü açacaklarını belirterek, üniversiteye daha fazla öğrenci alabilmek için mevzuatları da zorlayacakları sözünü verdi. Turizm ve otelcilik bölümüne 30 öğrencinin üzerinde öğrenci alabileceklerini de ifade eden Battal, Hoy ve Van üniversiteleri arasında kültürel ilişkilerin devam edeceğini bildirdi. Battal “Biz yabancı uyruklu öğrencilerle ilgili mevzuattaki bazı sorunları zorlayarak özel yabancı uyruklu şubeleri açmayı planlıyoruz. Bu da tıp, diş hekimliği, matematik, iktisat ve turizm otelcilik gibi bölümlerde yabancı uyruklu öğrenciler için özel şubeler açacağız. Şems-i Tebrizi, Mevlana Hz.'lerini anlatan sempozyumlar yapmak istiyoruz. Nitekim biz geçen yıl bunun ilk adımını attık. Urumiye kentinde Mevlana Sempozyumu yaptık. Bu sempozyuma Mevlana'nın torunlarından Esin Çelebi hanımefendi de katılmıştı. Bunun devam olan karşı sempozyum bu yıl Mayıs ayı içerisinde üniversitemizde olacak. Şems-i Tebrizi, Hz. Mevlana, Şirazi gibi şairler artık dünyanın ortak değerleridir. Hepimizin sahip çıkması gerekiyor. Bunun farkındayız. Üniversite olarak biz bu tür kültürel, bilimsel adımları atmaya hazırız ve atmaya da devam edeceğiz” dedi.

-“İRANLA EKONOMİK İLİŞKİLERİ GELİŞTİRMEK İSTİYORUZ”
Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı (VATSO) Mirza Nadiroğlu, dost ve kardeş ülke İran ile Türkiye'nin ekonomik yönden ilişkilerini geliştirmesi gerektiğini dile getirerek, şunları kaydetti: “İki dost ülke ve iki kardeş ilin burada buluşması bizim için çok önemlidir. Kapıköy-Razi Sınır kapısının açılmasıyla birlikte ilimizde İranlı turistleri görmek bizim için önemli ve sevindirici bir olay. Bizlerin amacı Van ve Hoy illerinde tüccar ve tacirlerin ekonomik durumlarının iyileşmesi ve ilişkilerin iyi hale gelmesidir. Kapıköy kapısının açılması ile birlikte iki il ve iki ülke için bir hazine ortada görülüyor. Biz de öyle görüyoruz. Bundan da mutluyuz. Bu kapının özellikle Hoy kenti için dünya'ya açılan kapı olduğuna inanıyoruz. Ben özellikle İranlı turizmci dostlarımızdan rica ediyorum. Sizler İran'a döndüğünüzde bu yolun açılmasını gündeme getirin. Bu yolun bitmesi gerekiyor. Kotur deresi çok uzun bir mesafe değil. 5 kilometrelik bir mesafedir. İran İslam Cumhuriyeti gibi büyük bir devlet için bu yolun bitirilmesi çok önemli değil. Siyasilerin etkisinden dolayı bu yolun yapılması ağır gidiyor. Sizleri Van'da ağırlamaktan mutluyuz”

-“İRAN'IN VAN'A BİR BANKA ŞUBESİ VE KONSOLOSLUK AÇMASINI İSTİYORUZ”
Tahran Turizm Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Mohammad Hossein Kirmani'de yaptığı konuşmada, İran ile Türkiye arasında başlayan dostluk ilişkilerinin, turizm, sportif, kültürel ve ekonomik ilişkilere de yansımasını arzu ettiğini bildirdi. Kapıköy-Razi Sınır Kapısı'nın açılmasının bu ilişkilerin gelişmesinde önemli payı olacağına inandığını dile getiren Kirmani, şunları kaydetti:”Biz şuanda burada bulunan özel teşebbüsler olarak, Kapıköy-Razi Hudut kapısının biran önce bitirilmesi konusunda gerekli gayreti göstereceğiz ve girişimlerde bulunacağız. Tabi ki bu bizim girişimimiz 5 yıl öncesine kadar dayanıyor ve takip ediyoruz. Van'da İran bankası şubesinin açılması hususunu takip edeceğiz ve İran'daki özel bankalarla görüşerek konuyu dile getireceğiz. Aynı şekilde Van'da bir İran konsolosluğunun açılması konusunu da burada değerlendirebiliriz. Bizim isteğimiz olan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde (YYÜ) bir Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü'nün açılması bizleri fazlasıyla mutlu edecek bir konu. Kapıköy-Razi Sınır Kapısı'nda mesai saatlerinin artırılması hususunun biz İran'da takipçisi olacağız. İlişkileri geliştirmek için Hoy ve Van arasında bir kültür haftası etkinliği düzenlemeyi öneriyorum. Tabi ki böyle bir hafta böyle bir etkinlikte her iki tarafın sahip olduğu potansiyel ortaya konulur. Bu kültürel ilişkiler sonrasında turistlerin gelip gitmesinde de bir ivme kazanacaktır. Biz İran tarafı olarak Hoy'daki Şems-i Tebrizi Külliyesi'nin yetkilileri bir araya gelip böyle bir noktayı Türk meslektaşlarıyla konuşmaları noktasında bir düşüncemiz var. Tabi Fars dilinin eğitim öğretime bırakılması, Fars dilini bilenlerin artması, çoğalması bizim memnun edecektir. Van'da bulunduğumuz süre içinde gösterilen yakın ilgiden dolayı başta Van Valisi olmak üzere turizm sektör temsilcilerine teşekkür ediyoruz” dedi.

Yaklaşık 3,5 saat süren toplantı sonrası Tahran Turizm Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Mohammad Hossein Kirmani tarafından ziyaret anısına Vali Münir Karaloğlu'na dokuma bir manzara tablosu hediye ederken, Karaloğlu da İranlı misafirleri kentin tanıtımın yer aldığı tanıtım materyallerinin içinde yer aldığı çanta hediye etti. Toplu olarak çekilen hatıra fotoğrafının ardından program sona erdi. İranlı turizmciler bugün son olarak Abalı Kayak Merkezi'ni gezdikten sonra akşam saatlerinde Van'dan ayrılacak.