İPEK PARALAR RABİA KADİR’E VERİLECEK

TURİZMİN SESİ

---

Uygur Türklerinin bağımsızlık sembolü olarak tamamen el yapımı bastırılan ipek paraları elinde bulunduran koleksiyoner Hasan Mavi, dünyada çok az sayıda bulunan bu paralardan birini Türkiye'yi ziyaret etmesi beklenen Uygur Türklerinin lideri Rabia Kadir'e hediye edeceğini bildirdi. 30 yıldır dünyanın çeşitli ülkelerine ait paraları toplayarak büyük bir koleksiyon oluşturan Hasan Mavi, bugüne kadar topladığı kağıt paraların sayısının 15 bini geçtiğini söyledi.

Bugün haritadan silinmiş veya başka isim altına girmiş birçok ülkeye ait nadir bulunan paraları büyük titizlikle topladığını ifade eden Mavi, son yıllarda da Türk cumhuriyetlerinin kuruluş dönemlerine ait paraların koleksiyonunu yapmaya başladığını kaydetti. Kuzey Kafkaslar başta olmak üzere Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde bağımsızlığını kazanan Türk uluslarına ait ender bulunan paraları bu ülkelere giderek veya uluslararası para fuarlarına katılarak satın aldığını belirten Mavi, Kuzey Kafkasya, Doğu Çin ve Buhara paraları olarak adlandırılan ve Türkler tarafından bastırılan bu paraların en önemli özelliklerinin ipek üzerine taş baskı ve basit kağıt üzerine baskı olarak düzenlenmesi olduğunu ifade etti.

Mavi, koleksiyonunun en önemli parçasını Doğu Türkistan paralarının oluşturduğunu söyledi. Hollanda'da düzenlenen Uluslararası Kağıt Para Koleksiyoncuları Fuarı'nda satışa sunulan bir grup parayı bir arkadaşı vasıtasıyla alarak koleksiyonuna kattığını kaydeden Mavi, bu paraların daha sonra Doğu Türkistan'ın bağımsız olduğu dönemlerde kullandığı nadir paralardan olduğunun ortaya çıktığını belirtti. Hasan Mavi, bu paraları kendisi için satın alan kişinin yaşadığı duygusal olayı şöyle anlattı: "Hollanda'daki bir Türk arkadaşım Doğu Türkistan'ın bağımsı z olduğu döneme ait paraları tesadüfen bir yabancı koleksiyonerden satın alıyor. Bu paraları da o dönemde bu ülkede bulunan Uygur Türklerinin lideri Rabia Kadir'e gösteriyor. Paraları inceleyen Rabia Kadir, Doğu Türkistan'ın bağımsızlığı nı ifade eden bu paranın babası ve dedeleri tarafından kullanıldığını belirterek ağlamaya başlıyor.

Bunun üzerine arkadaşım bu paralardan birini Rabia Kadir'e hediye ediyor. Bu paralar oldukça az bulunduğu için fiyat olarak da çok yüksek miktarlardan alınıp satılıyor. Bazı kataloglarda bu paralara fiyat biçilemiyor. En önemlisi ise Doğu Türkistan'a ait nadir bir para. Bu para Doğu Türkistan'ın bağımsız olduğunu gösteriyor. Daha önce görmediğim için çok heyecanlandım." Mavi, Uygur Türklerinin lideri Rabia Kadir'le tanışmayı çok istediğini ifade ederek, kendisiyle görüşmesi halinde dünyada çok az sayıda bulunan bu paralardan birini kendisine hediye edeceğini söyledi. Uluslararası Para Koleksiyoncuları Derneği (IBNS) üyesi de olan Mavi, Türkiye'de yabancı para koleksiyonculuğunun yeni yeni gelişmeye başladığını bildirdi.

Yabancı paralar içinde en değerli paraların sömürge ülkelerine ait, bir dönem çıkıp bir daha basılmayan paralar olduğunu ifade eden Mavi, bu paraların koleksiyonerler tarafından çok büyük miktarlarda alınıp satıldığını belirtti. Filistin'e ait bir para ile Panama'ya ait paraların dünyanın en nadir paraları arasında yer aldığına işaret eden Mavi, son yıllarda Osmanlı Devleti'nin ilk dönem paralarına da koleksiyonerlerin ilgi gösterdiğini söyledi. Mavi, Osmanlı paralarının özellikle İngiliz ve İsrailli koleksiyoncular tarafından büyük miktarlar ödenerek satın alındığını, bunları Arap koleksiyoncuların takip ettiğini kaydetti. Türk koleksiyoncu ve para satıcılarının nisan ayında Hollanda'da düzenlenecek Uluslararası Para Fuarı'na 15 kişilik ekiple katılacağını da belirten Mavi, her yıl yapılan bu fuarda dünyanın birçok ülkesinden para koleksiyoncusunun bir araya geldiğini sözlerine ekledi.